________________
ભાવપૂજા
૨૨૯
· જિનમુદ્રા કાને કહેવાય ?’ તેના ઉત્તર એ છે કે - આગળના ભાગમાં ચાર આંગળ જેટલા પહેાળા અને પાછળના ભાગમાં તેથી કંઈક ન્યૂન પહેાળા એ રીતે એ પગ રાખી, હાથ ઈક્ષુદડની માફક લટકતા રાખવા, એ જિનમુદ્રા કહેવાય.’
વદનાદિ છ નિમિત્તો એટલે વ'ન, પૂજન, સત્કાર, સન્માન, ધિલાભ અને નિરુપસતા. તેને નિમિત્ત કહેવાનું કારણ એ છે કે તેના લાભ અર્થે આ કાયાત્સગ કરવામાં આવે છે.
6
6
અહીં કદાચ એવા પ્રશ્ન થાય કે · અંગપૂજા તથા અગ્રપૂજામાં વંદન, પૂજન, સત્કાર તથા સન્માન આવી જાય છે, પછી તેના નવા લાભના પ્રશ્ન રહ્યો કયાં ?’ તેના ઉત્તર એ છે કે આ ક્રિયા સ્વયં કરવારૂપે થઇ, હવે તેના અધિક ભાવેશ્વાસ પ્રકટ થવાથી બીજાએથી થઇ રહેલ એ ક્રિયાઓની પણ અનુમોદના કરવારૂપે આ કાયાત્સગ થાય છે. આ ક્રિયાના ફળરૂપે આપણને આધિલાભ એટલે અધિકાધિક ધર્મપ્રાપ્તિ થવી જોઈએ અને તેના ફળરૂપે નિરુપસતા એટલે મેક્ષ મળવા જોઈ એ, એ ભાવના પણ અહી. દૃઢ કરવાની છે.
શ્રદ્ધાદ્ધિ પાંચ સાધનેા એટલે શ્રદ્ધા, મેધા, ધૃતિ, ધારણા અને અનુપ્રેક્ષા. ભાવના ઉલ્લાસ સાથે યથા કાયેત્સંગ –ધ્યાન કરવામાં આ પાંચે વસ્તુ ઘણી ઉપયાગી છે, એટલે તેને સાધન ગણવામાં આવે છે. આ સાધનમાં
