________________
૨૦૪
શ્રી જિનભક્તિ-કલ્પતરુ
છે તેમ, એ માત્ર આડંબરરૂપ બની જશે અને તેમાંથી અનેક દાષાની ઉત્પત્તિ થતાં લાભને બદલે નુકશાન જ થશે. માટે પ્રભુપૂજા પહેલી અને સામાજિક કલ્યાણની પ્રવૃત્તિઓ પછી, એ સિદ્ધાંતને અનુસરવામાં આપણું તથા સમાજનું કલ્યાણ રહેલુ છે.
અક્ષતપૂજા તે અક્ષયપદ ભણી લઈ જનારી છે, એમ સમજીને દરેક મુમુક્ષુએ તેના આશ્રય લેવાના છે. કહ્યુ છે કે—
અક્ષયપદ સાધન ભણી, અક્ષતપૂજા સાર; જિનપ્રતિમા આગળ મુદ્દા, ધરિયે વિ નરનાર.
૨-નૈવેદ્યપૂજા
અશન, પાન, ખાદિમ અને સ્વામિ એ ચાર પ્રકારના આહારમાંથી શુદ્ધ-પવિત્ર વસ્તુએ પ્રતિમાજીની સમક્ષ ધરવી તેને નૈવેદ્યપૂજા કહેવાય છે. અશનમાં રાંધેલે। ભાત, રોટલી વગેરેને સમાવેશ થાય છે; પાનમાં સાકરના પાણી, ગાળના પાણી વગેરેનો સમાવેશ થાય છે; ખાક્રિમમાં વિવિધ પ્રકારના મેવા તથા પાનને-મીઠાઈ એના સમાવેશ થાય છે; અને સ્વામિમમાં પાન, તળ વગેરેના સમાવેશ થાય છે. તેમાંથી શુદ્ધ-સ્વચ્છ કેટલીક વસ્તુઓ પ્રતિમાજી સમક્ષ ધરી નૈવેદ્યપૂજાને લાભ લઈ શકાય છે. વિશેષ ન અને તે મીઠાઈના પ્રતીકરૂપે શ રાખડ એટલે ગાંગડા પણ મૂકી શકાય છે અને છેવટે એક પતાસું મૂકીને પણ નૈવેદ્યની ભાવના પૂરી કરી શકાય છે.
સાકરના થોડા