________________
[૧૪] પૂજનની આવશ્યકતા
મહાપુરુષોએ કહ્યું છે કે – पूज्यपूजा दया दानं, तीर्थयात्रा जपस्तपः । श्रुतं परोपकारश्व, मत्र्यजन्मफलाष्टकम् ॥
(૧) પૂજ્યની પૂજા, (૨) દયા, (૩) દાન, (૪) તીર્થયાત્રા, (૫) જપ, (૬) તપ, (૭) શાસ્ત્રને સ્વાધ્યાય અને (૮) પરોપકાર, એ માનવજીવનરૂપી વૃક્ષનાં આઠ મધુર ફળે છે.” કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે જેના જીવનમાં આ આઠ વસ્તુઓ જેવામાં આવે, તેનું જ જીવન સફળ સમજવું અને બાકીનાનું નિષ્ફળ સમજવું.
કેટલાકને અહીં પ્રશ્ન થવાનો કે “પૂજ્યની પૂજાને પહેલી કેમ મૂકી? શું દયા, દાન, તીર્થયાત્રા વગેરે કરતાં પણ તેનું મહત્ત્વ વધારે છે ?” પરંતુ તેમણે સમજવું જોઈએ કે મહાપુરુષે દીર્ઘ અનુભવના અંતે હિતબુદ્ધિથી કેટલાક શબ્દો ઉચ્ચારે છે, એટલે તેમાં ભારોભાર સત્ય ભરેલું હોય છે. જે પ્રથમ પ્રયાસે આ શબ્દોનું રહસ્ય સમજવામાં ન આવે તે મધ્યસ્થ ભાવે ઊંડું ચિંતન કરવું, પણ તેમાં સંદેહ રાખે નહિ.
