________________
જિનભક્તિની ભવ્ય ભૂમિકા -
૫૩ ભગવાન મહાવીરે શ્રીમુખે કહ્યું છે કે
जो सहस्सं सहस्साणं, संगामे दुज्जए जिए । एगं जिपोज अप्पाणं, एस से परमो जओ ॥ अप्पाणमेव जुज्झाहि, किं ते जुझेण बज्झओ । अप्पाणमेव अप्पाणं, जइत्ता सुहमेहए ॥
એક મનુષ્ય દુર્જય સંગ્રામમાં દશ લાખ શત્રુઓને જિતે, તે કરતાં તે પિતાના આત્માને જિતે, એ શ્રેષ્ઠ વિજય છે. હે પુરુષ ! તું આત્માની સાથે જ યુદ્ધ કર. બડારના શત્રુઓ સાથે શા માટે લડે છે? આત્મા વડે આત્માને જિતવાથી સાચું સુખ મળે છે.”
જે મહાપુરુષે આ જાતની સમજ કેળવીને સંયમસાધના કે યોગસાધનાનો સ્વીકાર કરતા અને કામક્રોધાદિ પર યે મેળવીને જ્ઞાનની વિશિષ્ટ ભૂમિકાએ પહોંચતા, તે બધાને માટે જૈન શાસ્ત્રોમાં “જિન” શબ્દનો પ્રયોગ થયેલે છે. અર્ડકેવલી માટે આ શબ્દને વિશેષ પ્રવેગ થતાં તે અહંના અર્થમાં રૂઢ બનેલો છે.
વૈદિક સાહિત્યમાં વિષ્ણુને જિન કહેવામાં આવ્યા છે અને બૌદ્ધ સાહિત્યમાં બુદ્ધને જિન કહેવામાં આવ્યા છે, પણ અમારી સમજ પ્રમાણે જૈન ધર્મમાં જિન શબ્દ અતિ માનવંતે બન્યું, ત્યાર પછી તેના અનુકરણરૂપે ત્યાં, એ શબ્દપ્રયોગ થયેલ છે.
એક કાલે સમસ્ત આર્યસંસ્કૃતિમાં જિન શબ્દ કેટલે
