________________
જૈન દર્શન
ભગવાન મહાવીરના ક્રાન્તિકારી ઉપદેશને સંક્ષિપ્ત સાર એ છે કે –
લોકોમાં પ્રચલિત અંધવિશ્વાસ હટાવે, હિંસાનું વાતાવરણ મિટાવવું, અહિંસા-મૈત્રીભાવને પ્રચાર કરે, વિવેકબુદ્ધિના ઉદ્ઘાટન દ્વારા ધર્મો તથા દર્શને સંબંધી સમન્વય રેખા રજૂ કરવી અને સહુથી મોટી વાત એ કે માણસોને (જગતના) એ બતાવવું કે તમારું સુખ તમારી મુઠ્ઠીમાં છે. ધન વૈભવમાં–પરિગ્રહમાં અસલી સુખ જોવાની ચેષ્ટા કરશે તે અસફળ રહેશે. અસલી સુખ આપણે પોતાની અંદર છે. જનતામાં સત્યને પ્રચાર વધુ થાય એ માટે ભગવાન મહાવીરે વિદ્વદુ ભાષા ગણાતી “સંસ્કૃત”ને ત્યાગ કરી લેક (પ્રાકૃત) ભાષામાં પિતાને ઉપદેશ વહેવડાવ્યો. ભગવાન મહાવીરે ખૂબ બળપૂર્વક કહ્યું કે–માણસ પોતાનું ભલું, પિતાનું આત્મહિત, પિતાનું જીવન શોધન જેટલું વધુ સાધે છે, તે તેટલું વધુ બીજાનું ભલું–બીજાનું હિત કરી શકે છે. ભગવાનની વાણીના ઉમદા ઝરણાં આગમમાં જોવા મળે છે.
–મુનિશ્રી ન્યાયવિજયજી
• જેના દર્શન