________________
૧૭
લગ્ન ]
તેમનાં શરીરનું બંધારણ સુદઢ હતું અને ઊંચાઈ પણ વજનનાં પ્રમાણમાં યોગ્ય જ હતી.
જૈન શાસ્ત્રો કહે છે કે શરીરની સુભગતા અને દુર્ભગતા નામકર્મને આધારે જ નિર્માણ થાય છે, તે એમ કહેવું ઉચિત જ લેખાશે કે આ મહાપુરુષે પૂર્વભવમાં પુણ્યને સંચય કલે, તેથી શુભનામકર્મનું બંધન થયું હતું અને તેમને શરીરની સારી એવી સુભગતા સાંપડી હતી.
વિદ્યાભ્યાસ સમયનાં આટલાં વિવેચન પછી આપણે એક વિશેષ ઘટના તરફ લક્ષ આપીએ કે જે સંસારી જીવનને પાયો ગણાય છે અને જેની સફલતા–નિષ્ફળતાની મનુષ્યનાં જીવન પર ઘેરી છાપ પડે છે.
૬ – લગ્ન
લગ્ન શબ્દ તે માત્ર બે જ અક્ષરને છે, પણ એને અર્થ ઘણે ઊંડે છે અને તેથી ઉત્પન્ન થતી જવાબદારી બહુ મોટી છે. લગ્ન એટલે જોડાણ, પણ તે કેવું? લાકડાં સાથે માંકડાનું નહિ, પણ ગ્ય વર સાથે કન્યાનું. જે વરમાં વરના ગુણે ન હોય તે કન્યાનું જીવન કથળી જાય છે અને કન્યામાં કન્યાના ગુણે ન હોય તે વરનું જીવન વણસી જતાં વાર લાગતી નથી. આથી જ સુજ્ઞ માબાપ પુત્ર માટે યોગ્ય કન્યાની અને પુત્રી માટે ચગ્ય વરની તપાસ કરે છે.