________________
૨૦૦
[ જીવનપરિચય
દેવલોકમાંથી ચ્યવને મનુષ્યલોકમાં ગર્ભરૂપે આવવાને પ્રસંગ પૂરા ભાલ્લાસથી ઉજવવામાં આવ્યું. બીજા દિવસે જન્મકલ્યાણક એટલે માતાના ઉદરે જન્મવાને પ્રસંગ પણ ખૂબ ઠાઠથી ઉજવવામાં આવ્યું. તેમાં ઇંદ્ર, દેવ તથા છપ્પન દિકકુમારિકાઓ વગેરેને જોતાં એમ જ લાગતું હતું કે શું તેઓ સાક્ષાત્ પૃથ્વી પર ઉતરી આવ્યા છે ? પછી નામકરણ, નિશાળગરણું, લગ્નસમારંભ અને રાજ્યારિહણની અવસ્થાઓ પણ તે તે પ્રસંગને અનુરૂપ ઘણું સુંદર ઉજવાઈ હતી. પરંતુ આ બધા પ્રસંગોને કળશ ચઢાવે - તેવા ત્રણ પ્રસંગો હવે જ આવતા હતા. તેમને પહેલે પ્રસંગ હત દીક્ષાકલ્યાણકને. વષદાન આપીને, સકળ રાજ્ય રિદ્ધિને ત્યાગ કરી, સર્વ સંસારી સંબંધે છોડીને તીર્થકર પરમાત્મા મહાભિનિષ્ક્રમણ કરે છે અને દિવ્યતાનું દર્શન કરાવનારી દીક્ષા અંગીકાર કરે છે. તે વખતે ઘણું પ્રેક્ષકેને એમ જ લાગ્યું કે આપણે હજી સુધી આ સંસારમાં કેમ પડી રહ્યા છીએ? શ્રી વાસુપૂજ્યવિભુએ બતાવેલા માગે કેમ સંચરતા નથી? અહે આપણું કાયરતા! બીજો પ્રસંગ હતું જ્ઞાનકલ્યાણકને. તેને મુખ્ય સંદેશ હતે રાગ અને દ્વેષને મૂળમાંથી ઉખેડી કૈવલ્યની પ્રાપ્તિ કરવાને. મનુષ્ય જ્યાં સુધી રાગ અને દ્વેષને ક્ષય કરે નહિ, ત્યાં સુધી તે વીતરાગ બની શકે નહિ અને વીતરાગ બને નહિ તે પૂર્ણ જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ કરી શકે નહિ. શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માએ રાગદ્વેષને સંપૂર્ણ અંત કરીને જ કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યું હતું. છેવટને પ્રસંગ હતે નિર્વાણને.
