________________
७६
પુણ્યને પ્રભાવ યાને પ્રદ્યુમ્નકુમાર
ગાર બને તેમજ રમતનું માન પણ ગુમાવે છે. જગતની મર્યાદા જાળવવા ગુનેગારોને શિક્ષા કરવી એ રાજાનું કર્તવ્ય છે.
આ સાંભળી ચંદ્રાભા ખડખડાટ હસી પડી. મધુરાજાએ પૂછયું કે રાણીજી ! કેમ હસે છો ? ત્યારે ચંદ્રભા વળી ખડખડાટ હસી પડી અને નમ્ર ભાવે બોલી–હે સ્વામીનાથ ! નીતિશાસ્ત્ર તે સારું જાણે છે. રાજા તરીકેની ફરજો પણ ઘણું સારી સમજે છે. પરસ્ત્રીગમન કરનારને અવશ્ય શિક્ષા થવી જ જોઈએ. એ વાત સાથે હું સંમત છું. પરંતુ પરસ્ત્રીગમન કરવામાં–બળાત્કાર અને જોરજુલમ કરવામાં આપ તે સૌથી વધારે ગુનેગાર છે તેની શિક્ષા શું? શું તમે રાજા થયા એટલે તમે મન ફાવે તેમ કરવાને પરવાને મળી ગયે છે? શું તમે એવું કાર્ય નથી કર્યું ? તમારા મનને પૂછો. મારા મત પ્રમાણે અન્ય કેઈ પરસ્ત્રીગમન કરનારને જે શિક્ષા કરવામાં આવે તેનાથી અનેકગણી શિક્ષા તમને મલવી જોઈએ. મારી વાત ઉપરજરા વિચાર કરશે તે તમને સમજાશે કે અન્ય પાપીઓ કરતાં આપ વધુ પાપી છે. ચંદ્રભાની આ વાત સાંભળી રાજા મધુને સમજાયું કે પોતે મહાપાપી છે.
ચંદ્રભાની વાત સાંભળી મધુરાજા પોતે કરેલા અન્યાયી કાર્ય માટે પસ્તા થવા માંડે. અને શરમથી નીચું જઈ ગયે. સંસાર ઉપરથી મેહ ઉડી ગયે અને દરબારમાં