________________
૧૫9
મુનિજીવનની બાળથી-૬ આદિ સાધનોથી ન લેતાં કોમળ અને ચીકાશ વિનાના, રૂંવાટાંવાળા દંડાસનથી લેવું જોઈએ. આ રીતે વસતિ પ્રમાર્જવામાં ન આવે તે લેકનિંદા, ધૂળ લાગવાથી જીવહિંસા તથા ધૂળિયા પગને લીધે ઉપધિનું જલદીથી મેલું થવું વગેરે અનેક દોષ લાગે છે. આમ વધુ મેલી થતી ઉપધિને વારંવાર દેવામાં આવે તે એથીય વધુ જીવવિરાધનાને દોષ લાગે. અને લાંબા સમય સુધી ન ધોવામાં આવે તે શાસન હીલના, આત્મવિરાધના વગેરે દોષ લાગે. (૩) વિધિવત ગોચરી લાવવી
આ અગેનું વિવેચન પણ ધર્મસંગ્રહ તથા પિંડનિયુક્તિમાં જોઈ લેવું. તેમાં એટલું ઉમેરવું કે ગોચરી લાવ્યા પછી પડિકકમામિ ગોઅરચરિયાએ” વગેરે પાઠથી જે દોષનું આલેચન કરાય છે અને કાર્યોત્સર્ગ કરાય છે તે પિતે જ પ્રાયશ્ચિત્ત છે. દોષનું ચિંતવન કરવું તે વિશિષ્ટ કેટિની ધર્મધ્યાનની અવસ્થા છે. તે સ્થિતિમાં અશુભ કર્મોની જોરદાર નિજર થઈ જાય છે. આમ સેવેલા તે દોષનું ચિંતવન પોતે જ પ્રાયશ્ચિત્ત બની જાય છે.
શાસ્ત્રકાર પરમષિઓએ બને ત્યાં સુધી ગેચરીમાં વિગઈએ ન લાવવાને ઉપદેશ આપે છે. તે વિગઈએ આ પ્રમાણે દશ છેઃ (૧) દૂધ, (૨) દહીં, (૩) ઘી, (૪) તેલ, (૫) ગોળ, (૬) પકવાન્ન રૂપ છ વિગઈએ તથા (૭) મધ, (૮) માખણ, (૯) મદ્ય (દારૂ) અને (૧૦) માંસ રૂપ ચાર મહાવિગઈએ સમજવી.