________________
મુનિજીવનનો ખાળપેાથી-૫
(૪) આજીવિકાપિંડદાષ જાતિ-કુળ-ગુણ-કર્મ-શિલ્પ એમ પાંચ પ્રકારે આજી વિકા હાય છે. પેાતાની વિશિષ્ટ જાતિ વગેરે મતાવીને સારી ભક્ષા મેળવવી અથવા ભિક્ષા આપનારી વ્યક્તિની સારી જાતિ વગેરેની પ્રશંસા કરવી અને સારી ભિક્ષા મેળવવી તે ભિક્ષાને આવકાપિડ દોષવાળા મિક્ષા કહેવાય છે.
૪૯
(૫) વિનીપકપિ’ડદોષ
જગતના લાક સાધુ-શ્રમણ-બ્રાહ્મગુ-કૃષ્ણ—યક્ષ કે શ્વાન વગેરેના ભક્ત હોય છે. શ્રમણાના પણ પાંચ ભેદે છે. નિગ્રંથ બૌદ્ધ-તાપસ-પરિવ્રાજક અને શૈાશાલકના મતવાળી.
જે જેના ભક્ત હાય તેની પાસે તેના ઇષ્ટ તત્ત્વની ખુશામત કરીને સારી ભિક્ષા મેળવવી. તે વિનીપકપિ દોષવાળી ભિક્ષા કહેવાય.
દા. ત. બૌદ્ધના ભક્તોની આગળ ખૌદ્ધ ભિક્ષુકાની જૈન સાધુ ખુશામત કરે એટલે તે બૌદ્ધના ભકતા સારી ભિક્ષા· આપે. એ જ રીતે શ્વાનના ભકતાની આગળ કહે કે, ગાય વગેરેને તેા સૌ ઘાસ આપે. પણ બિચારા શ્વાનને રોટલા કોણ આપે ? માટે તમારુ. શ્વાનભક્તિનું કાયષ્ટ ખૂબ સુંદર છે.”
(૬) ચિકિત્સા પિંડદોષ
ગૃહસ્થના રાગેાની કિત્સા કરી આપીને જે સારી ભિક્ષા મેળવાય તે ચિકિત્સા (પોંડવાળી કહેવાય. મુ. ૧-૪