________________
૪૦
મુનિજીવનની બાળપોથી-૫
ઉખેડીને વસ્તુ વહેરાવવી અથવા બરણ આદિ ઉપર સારી રીતે બાંધેલું કપડું કે ફીટ કરેલું ઢાંકણ ખેલીને વસ્તુ વહેરાવવી તે ઉદ્દભિન્ન દોષ કહેવાય, આ દોષ સેવવામાં છ કાય જીની વિરાધનાની તથા ગૃહસ્થને અકસ્માત થવાની શકયતાઓ પડી છે. બરણી આદિ ઉઘાડતા પહસ્થને સાપ વીંછી કરડી જાય તે આમાં નિમિત્ત બનનાર સાધુની અજૈન લેકમાં હીલના થાય પણ જે કબાટ-બરણ વગેરે પિતાના કામ માટે જ ઉઘાડબંધ કરાતાં હોય તે તેમાંથી અપાતી વસ્તુઓ વહેરાવવામાં સ્થવિરકલ્પી સાધુ એને દેષ નથી.
(૧૩) માલાપહૃતદોષ માળિયામાંથી, શીકામાંથી કે ભયરામાંથી વસ્તુ લાવીને વહોરાવવી તે માલાપહુતદેષ કહેવાય. આ દેષના ચાર પ્રકાર છે.
(I) માળિયું, શીકું કે મેડા ઉપરથી લાવીને આપવું તે ઊર્થમાલાપહત દોષ.
(ii) યરામાંથી લાવીને આપવું તે અધોમાલાપહતદોષ.
(ii) ઊંચી કોઠીમાંથી વસ્તુ કાઢવા માટે પગની પાનીઓ ઊંચી કરીને, પછી કોઠીમાં વાંકા વળીને વસ્તુ કાઢીને આપવી તે ઉભયમાલાપહૃત દોષ. | (iv) જમીન ઉપર બેઠાં બેઠાં બાજુમાં રહેલા ગોખલામાંથી હાથ લાંબો કરીને કષ્ટપૂર્વક વસ્તુ લઈને આપવી તે તયકમાલાપહતદોષ.