________________
૩૪
મુનિજીવનની બાળપેથી–૫
(iv) અવિકારી દ્રવ્યની સ્થાપના કરાય છે તે અતં૨ સ્થાપના દોષ કહેવાય.
(૬) ખૂબ લાંબાકાળ સુધી જે ઘી વગેરે દ્રવ્યની સ્થાપના જે સાધુના ઉદ્દેશથી કરી હોય તે તે ચિરકાલ સ્થાપના દેવ કહેવાય.
(iv) બે સાધુએ સંઘાટ્ટક રૂપે એક ઘરમાં ગોચરી ગયા. અને ત્યારે તે પછીના ઘરમાં ગૃહસ્થ સાધુને વહેરાવવા માટે જે કોઈ વસ્તુ હાથમાં રાખીને તૈયાર ઊભા હેય તે ત્યારે તે હાથમાં રાખેલી વસ્તુઓમાં ઈ-વરકાલ સ્થાપના દેષ લાગુ થાય છે. આમાં પણ જે સંઘાટ્ટક સાધુને બે ઘરના ગૃહસ્થો સુધી ઉપગ રહ્યો હોય તે તે બે ઘરના ગૃહસ્થોના હાથમાં રહેલી વસ્તુઓ સ્થાપનદોષવાળી ગણાતી નથી. '
(૬) પ્રાકૃતિકા દેષ સાધુને વહરાવવાની ભાવનાથી પિતાના ચાલુ સમય કે નિર્ધારિત સમય કરતાં વહેલા કે મેડા પિતાના માટે આહારાદિ બનાવવા. તે બે પ્રકારે છે. (i) બાદર (ii) સૂક્ષ્મ.
આ બન્નેના પણ બે-બે ભેદ છે. વહેલું કરવા રૂપે (i) અવસર્પણ–અને (ii) મોડું કરવા રૂપે ઉત્સર્પણ.
(i) જે શ્રાવકે પિતાના દીકરા-દીકરીનાં લગ્ન વશાખ માસમાં કરવાનાં વિચાર્યા હોય તે લગ્નને માગસર મહિનામાં, સાધુઓ પોતાના નગરમાં કોઈ કારણે આવવાના છે તેવું જાણીને વૈશાખને બદલે માગસર મહિનામાં વહેલાં લગ્ન લે