________________
૨૮
મુનિજીવનની બાળપોથી-૫
(i) એઘ શિક પોતાના માટે બનાવેલી વરતુ જ્યારે વધી પડી હોય ત્યારે આટલું અમારું અને આટલું ભિક્ષકનું, એ વિભાગ કર્યા વિના સામાન્ય રીતે કોઈ પણ ભિક્ષુકને આપવાની બુદ્ધિથી તે વસ્તુને રાખી મૂકવામાં આવે ત્યારે તે ઘ એ શક દેશ છે. | (ii) વિભાગ ઔશિક લગ્નાદિ પ્રસંગમાં કે ઘરમાં વધી પડેલી વસ્તુમાંથી ભિક્ષુકોને નજરમાં રાખીને તેને કેટલેક ભાગ જુદો પાડવામાં આવે ત્યારે તે વિભાગ - શિક દેષ કહેવાય.
વિભાગઔશિકના બાર ભેદે મુખ્ય ત્રણ ભેદો (૧) ઉદિષ્ટ (૨) કૃત (૩) કર્મ.
આ દરેકના ચાર-ચાર ભેદ છે. (૧) ઉદ્દેશ (૨) સમુદ્દેશ (૩) આદેશ (૪) સમાદેશ. આ પ્રમાણે ૩૪૪ = ૧૨ ભેદો થાય.
(૧) ઉદિષ્ટ પોતાના માટે જ બનાવેલા આહારમાંથી ચેડા આહાર માટે કલ્પના કરે કે આટલું કેઈપણ યાચકેને આપીશું.
(૨) વૃત પોતાના માટે બનાવેલામાંથી જે ભાત વગેરે વધ્યા હોય તેમાં સંસ્કાર કરીને કરંજો વગેરે બનાવવું. તે વખતે યાચકને નજરમાં રાખવા.
(૩) કમ જમણુ વગેરેમાં વધી પડેલા લાડવાના ભૂકામાં ગરમ ઘી વગેરે નાંખી દઈને ફરી નવા લાડુ બનાવી દેવા. આ સંસ્કાર કરતી વખતે યાચકને નજરમાં રાખવા.