________________
૧૭૬
મુનિજીવનની બાળપોથી–૫
કૂળ હોય તે બધી દિશાઓ માં સાત, પાંચ કે ત્રણ સાધુ એની ટુકડીને વિહાર કરાવાય.
ક્ષેત્રની તપાસ-ક્ષેત્રની પસંદગી કરવામાં નીચેની બાબતે ધ્યાનમાં લેવી.
(૧) ઊતરવા માટે યોગ્ય વસતિ છે કે નહીં? (૨) ભિક્ષા સુલભ છે કે દુર્લભ ?
(૩) પ્લાન-બાળ-આદિને ગ્ય ભિક્ષા મળે છે કે નહીં ?
(૪) ઇંડાં-માંસ આદિથી રહિત વસતિ શુદ્ધ છે કે નહીં? ક્ષેત્રની તપાસ કરવા માટે કોને મોકલવો ?
ક્ષેત્રની તપાસ કરવા માટે, બધાની સલાહ લઈને, વિશિષ્ટ અભિગ્રહવાળા અથવા સમર્થ સાધુઓને મોકલવા. પણ બાળ-વૃદ્ધ-અગીતાર્થ-જોગી-વૃષભ કે તપસ્વીને મેકલવા નહીં. કેમકે
જે બાળને મોકલે તે કેઈ ઉપાડી જાય કે રસ્તામાં તે રમવા લાગી જાય. વળી તેની વિશેષ ભક્તિથી આચાર્યને ગેરસમજ થાય કે તે ક્ષેત્રમાં ખૂબ ભક્ત છે.
જે વૃદ્ધને મોકલે તે અવસ્થાને લીધે વિલંબે તે ક્ષેત્રમાં પહોંચાય. સ્થડિલભૂમિએ બરોબર તપાસી ન શકાય. રસ્તે બરાબર ન દેખાવાથી અકસ્માત થાય તથા વૃદ્ધ સાધુની ભક્તિથી લોકો વધુ ભકિત કરવા જતાં આચાર્યને ગેરસમજ થાય.