________________
મુનિજીવનની બાળપોથી–૫
૧૬૩
જવાબ–જેને એવા પ્રસંગે પૂર્ણ સમાધિ ટકતી હોય તે આત્મા સંયમ-વિરાધના ન થવા દે તે તે યોગ્ય છે. તેવા આત્માઓની તે આત્મવિરાધના કહેવાય નહીં. - જિનેશ્વર દેએ બ્રહ્મચર્યને છેડીને કેઈપણ વાતમાં એકાંતે નિષેધ કે એકાંતે વિધાન કર્યું નથી. આર્યુવેદમાં બીજા પ્રકારના તાવવાળાને ભેજનને નિષેધ કર્યો હોવા છતાં જીર્ણજવરવાળાને ભેજન આપવાનું ખાસ વિધાન કર્યું છે. આ રીતે જેટલા ઉત્સર્ગ માગે છે તે બધાય અપવાદમાગે પ બની શકે છે. જેમ પહાડના ચડવાના જેટલા પગથિયા હોય છે તેટલા જ ઊતરવાના હોય છે. પરંતુ આ બધા જ વિષય ગીતાને આધીન છે.
જયણાપૂર્વક થઈ જતી જીવહિંસાથી જીવહિંસાને કર્મ બંધ થતું નથી. કેમકે ત્યાં પરિણામની શુદ્ધિ છે. અને જે મુનિ જ્યણ વિના પ્રવર્તે છે તેનાથી જીવહિંસા ન થતી હેય તે પણ જીવહિંસાને કર્મબંધ લાગુ થઈ જાય છે. આ નિયમથી એ વાત સ્પષ્ટ થાય છે કે આત્મવિરાધનાથી બચવા માટે થયેલી સંમવિરાધના એ વિશુદ્ધપરિણામી સાધુ માટે હકીકતમાં સંયમ-વિરાધના બનતી નથી. રસ્તામાં આવતા ગામમાં પ્રવેશ શા માટે કરવો?
જ્યારે એકાકી વિહારી સાધુ કઈ ખાસ કામ માટે જઈ રહ્યા હોય ત્યારે યદ્યપિ વચ્ચે આવતા ગામમાં પ્રવેશ કરવાથી સમયને વિલંબ થાય છે. તથાપિ ગ્રામપ્રવેશથી કેટલાક મહત્ત્વના લાભે મળે છે.