________________
૧૫૮
મુનિજીવનને બાળપણથી–૫
એકાકી વિહાર કરનાર સાધુ આચાર્યની રજા લેવા જાય ત્યારે જે આચાર્ય ઊંઘતા હોય તે તેમને ઉઠાડવા. જે ધ્યાનમાં બેઠેલા હોય તે તેમનું ધ્યાન પૂરું થાય ત્યાં સુધી રાહ જોવી. ત્યારબાદ વંદના કરીને વિહારની આજ્ઞા મેળવવી. ત્યારપછી અન્ય સાધુએ થે એકબીજાના વંદન આદિ લેવા-દેવા. ત્યારબાદ વિહાર શરૂ કર્યો.
વિહારવિધિ ખાસ કારણે ઘણું લાંબે જવાનું હોય તે અંધારામાં પણ વિહાર કરી શકાય. પર તુ તે વખતે કૂતરા આદિના ભયને લીધે અજવાળું થાય ત્યાં સુધી બીજા સયું તેને મૂકવા જાય. જે તે વખતે વિહારી મધુ સ્થ ડિલ આદિ ની શંકા હોય તે ગામ નજીકના સીમાડામાં કે જ્યાં ગાયો ચરતી. બેસતી હોવાના કારણે ભૂમિ શુદ્ધ હોય, ત્યાં શંકા પતાવીને આગળ વધવું. જે અંધારામાં જવામાં ચેર આદિને ભય હોય તે અજવાળામાં જ વિહાર કરે. જે સાધુને વાપરીને વિહાર કરવાની ઈચ્છા હોય તે ગીતાર્થ સાધુ સંખડી (જમણવાર વગેરે માટેનું મેટુ રડું) માંથી કે સ્થાપનાકુળ માંથી જલદી ભિક્ષા લાવી આપ. તે વિહારી સાધુ ભિક્ષ વાપરીને નીકળે. અથવા ભિક્ષા સાથે લઈને વિહાર કરે. અને ક્ષેત્રતીત થતા પહેલાં વાપરી છે. તે વિહારી સાધુ ગામમાં પેસતા અને નસરતા રહણથી (હાલમાં દંડા. સાથી) પગ પૂજતે રહે. જે તે વખતે કે ઈ વિલક્ષણ ગૃહસ્થ જેતે હેય તે પગ ન પણ પૂજે. પગ પૂજવાના રથળે રહેલા ગૃહસ્થ ત્રણ પ્રકારના હોય છે.