________________
મુનિજીવનની બાળપોથી-૫
૧૨૩.
આ રીતે બીજા પિંડ દ્વારમાં દશ પ્રકારના પિંડેની વિચારણા કરતા છેલે દશમાં લેપપિંડની વિચારણા કરી. અને લેપ કરેલા પાત્રાના પ્રસંગથી પાત્રામાં લેવાતી ગોચરીની વિચારણ આવી પડી. તેથી તેની ત્રણ પ્રકારની એષણા, ગવેષણા, ગ્રહણેષણ અને ગામૈષણાની વિચારણા કરી. આમ અહીં પિંડદ્વાર પૂરું થયું.
ઉપધિ પ્રમાણુ દ્વાર
જે દ્રવ્યથી શરીર ઉપર અને ભાવથી આત્મા ઉપર ઉપકાર કરે તે ઉપાધિ કહેવાય. (૩૫ઘાતિ કૃતિ ૩)
આ ઉપાધિ બે પ્રકારની છે.
ઘઉપધિ અને ઔપગ્રહીક ઉપધિ તે બંનેની સંખ્યા અને તેના માપ અહીં વિચારવાના છે. [સંખ્યા પ્રમાણે (માપ) અને પ્રમાણ-પ્રમાણુ
(૧) એઘઉપધિ જે ઉપાધિ નિત્ય પાસે રાખી શકાય અને કારણે વાપરી શકાય તે ઘઉપાધિ કહેવાય.
(૨) ઔપચહીક ઉપધિ જે ઉપધિ કારણે રાખી શકાય અને કારણે વાપરી શકાય તે ઔપગ્રહીક ઉપધિ કહેવાય.
પાત્ર-વસ્ત્ર વગેરે કાયમ પાસે રાખીને ગેચરી આદિના કારણ વખતે વપરાય છે માટે તે ઘઉપધિ કહેવાય. અને પાટ–પાટલા વગેરે કારણે જ રખાતા હોવાથી તથા કારણે. જ વપરાતા હોવાથી તે ઔપગ્રહીક ઉપધિ કહેવાય.