________________
ભવ ૧૮ મે
૩૫ પ્રભાતે રાજાએ કુશળ સ્વપ્ન પાઠકને તેડાવ્યા, આદરપૂર્વક સિંહાસને પર બેસાડ્યા અને સ્વપ્નના અર્થ પૂછયા.
બુદ્ધિબળે અરસપરસ શાસ્ત્રાર્થ કરી સ્વપ્ન-પાઠકેએ નિવેદન કર્યું?
હે રાજન ! આ પ્રકારના વિશિષ્ટ સ્વપ્નપ્રભાવથી સમસ્તભુવનમાં વિખ્યાત, ત્રણ ખંડ ભારતને સ્વામી, અપ્રતિમ બળવાન તમારે પુત્ર અહીં પ્રથમ વાસુદેવ થશે.”
સ્વપ્નફળ જાણી અંતરમાં અતિઆનંદ પામેલ રાજાએ પુષ્કળ દક્ષિણા આપી સ્વપ્ન પાઠકને વિસર્જન કર્યા. - ગર્ભકાળ પૂર્ણ થતાં પુત્રજન્મ થયો. રાજાએ નગરમાં મહોત્સવ કરાવ્યું. યાચકોને દાન આપ્યું. બાળકની પીઠ પર ત્રણ કરંડક (અસ્થિ બંધન) જેવાં કુળવૃદ્ધાઓએ પુત્રનું નામ ત્રિપૃષ્ઠકુમાર પાડયું. એનું ભૂજાબળ અદ્દભુત હતું. જ્યારે જ્યારે તે પૃથ્વી ઉપર પગ મૂકતે, ત્યારે ત્યારે જાણે વજથી હણાયેલી હોય તેમ પૃથ્વી પ્રજતી. માત્ર એક જ મુષ્ટિઘાતથી લેકે પડી જતા અને મહા મુશ્કેલીઓ ઊભા થતા. એના પરાક્રમના પ્રભાવે લેકે એની પ્રશંસા કરતાં થાકતા જ ન હતા. એને પડે બોલ ઝીલવા સહુ સદા તત્પર રહેતા,
તે વખતે ભરતક્ષેત્રના રાજગૃહ નગરમાં અશ્વગ્રીવ નામે પ્રતિવાસુદેવ રાજા રાજ્ય કરતે હતે.
વિશ્વભૂતિને પિતરાઈ ભાઈ વિશાખાનંદી કુમાર ચિરકાળ રાજ્ય ભેગવી, નરક અને તિર્યંચ ગતિમાં ભ્રમણ કરતાં કરતાં અશ્વગ્રીવના રાજ્યમાં એક પર્વતની ગુફામાં સિંહરૂપે ઉત્પન્ન થયે. તે યુવાન બન્યો ત્યારે રાજાના શ્રેષ્ઠ શાલિક્ષેત્રોમાં રહેતા ખેડૂતોને સતાવવા લાગ્યો. એટલે ખેડૂતે એ રાજા પાસે જઈ પોતાના દુઃખની રજૂઆત કરી
“હે દેવ! સાક્ષાત્ યમ સમાન આ સિંહથી તમે અમારું રક્ષણ કરી ન શકે તે તમારાં ક્ષેત્રે બીજા ખેડૂતે પાસે ખેડાવે. અમે અન્ય સ્થાને ચાલ્યા જઈશું.”
