________________
૧૦૦
શ્રમણ ભગવાન શ્રી મહાવીર જીવન-દર્શન કરી. સંમતિ મળતાં જ તે પિતાને ઘેર ગયે. દાન આદિ શુભ કાર્યોમાં સઘળું ધન વાપરી લીધું. સંપૂર્ણ ઉલ્લાસભાવપૂર્વક એણે સંયમજીવન સ્વીકાર્યું.
સુંદર રીતે બાહ્ય અને અત્યંતર તપની આરાધનાની સાથે સાથે શાસ્ત્રઅભ્યાસ પણ ચાલુ રાખે. એકદા ગુરુની આજ્ઞા લઈ મા ખમણના. પારણે મા ખમણ તપ શરુ કર્યો. તપના પારણાના દિવસે એક બાળ સાધુ સાથે તેઓ ગેચરી અર્થે નીકળ્યા. દેવગે રસ્તામાં એમના પગ નીચે એક દેડકી કચરાઈને મરણ પામી. પાછળ ચાલ્યા આવતા બાળમુનિએ કહ્યું : “હે ક્ષમાશ્રમણ ! તમે આ દેડકીની વિરાધના કરી છે, એટલે. જરા બરાબર જુઓ.”
“સાંજે પ્રતિક્રમણ વેળા ગુરુમહારાજ પાસે ભદ્રમુનિ આલેચના લેશે.” એમ સમજી બાળમુનિ શાંત રહ્યા. સાંજે પ્રતિક્રમણમાં દેડકીની આલોચના લેવા ફરીથી બાળમુનિએ યાદ દેવડાવી. તપ વડે ગભદ્ર મુનિનું શરીર સંતપ્ત તે થયેલું જ હતું, અને એમાં વળી બાળમુનિએ. આલેચનાની યાદ દેવડાવી. પરિણામે મુનિના મનમાં તીવ્ર કેપ ઉત્પન્ન થવાથી વિવેકબુદ્ધિ દબાઈ ગઈ. તેઓ બાળમુનિને ચૂપ કરી દેવા એ ઉગામીને તીવ્ર વેગે દોડયા. એમનું માથું ઉપાશ્રયના એક થાંભલા સાથે જોરથી અથડાતાં ગંભદ્ર મુનિ તત્કાળ મરણ પામ્યા. સંયમજીવનમાં પ્રાપ્ત કરેલ સઘળું પુણ્ય એક ક્ષણ માત્રમાં જ કે ધાગ્નિ વડે લગભગ બાળી નાખ્યું.
ભદ્રમુનિને જીવ જ્યોતિષી દેવલેકમાં દેવપણે ઉત્પન્ન થયે. ત્યાંનું આયુષ્ય પૂર્ણ થતાં કનકખલ આશ્રમમાં પાંચસો તાપસના કુલપતિના પુત્રપણે તે દેવને જન્મ થયો. એનું નામ કૌશિક રાખ્યું. તે સ્વભાવે અતિ કીધી હતે. નાના-નાના અપરાધના કારણે પણ તે અન્ય તાપસને કુમારને તાડન કરી લેતે. એમને વડીલે પૂછેઃ “કેણે માર્યું?” તે તાપસ કુમારે રડતાં રડતાં “કૌશિક'નું નામ જણવતા. પણ ત્યાં તે “કૌશિક' નામધારી અન્ય તાપસકુમાર પણ હતા.