________________
છે. શૂલપાણિ યક્ષ ઉપસર્ગ ચિર
-Up yøøøøøøøøøgpdpyrળું [gppy pygpy0p
કોસાંબી નગરીમા ધન નામે એક ધનાઢય શેઠ રહેતા હતા. દેવદેવીઓની અનેક માનતાઓ કર્યા પછી એને ધનદેવ નામે પુત્રની પ્રાપ્તિ થઈ. અતિ લાડમાં એને ઉછેર થયો હોવાથી ઉડાઉપણું, જુગાર, ચેરી, લંપટતા ઈત્યાદિ અનેક દુર્ગણે અને દુર્બસને તેને લાગુ પડ્યા હતા. પરિણામે ધનશેઠને ધનભંડાર હવે લગભગ ખાલી થવા આવ્યું હતું.
ધનશેઠને ચિંતા થવા લાગી, એટલે એકાંતમાં ધનદેવને તેડાવી હિતશિખામણ આપતાં કહ્યું :
“હે પુત્ર! અત્યારે હું વૃદ્ધાવસ્થા પામ્યો છું. અશક્તિને કારણે બોલવા-ચાલવામાંય મને તકલીફ પડે છે. આપણે બધાય કુટુંબભાર અને ધર્મવ્યવહાર હવે તારે જ ચલાવવાનું છે. અને એ સઘળો વહેવાર ધન વિના તે ચાલી જ ન શકે. એથી ધનપ્રાપ્તિ માટે તારે ઉચિત પુરુષાર્થ કરે જ જોઈએ. તારા ભેગે પગ માટે જ મેં ધન પ્રાપ્ત કર્યું છે, પણ તારે એને દુરુપયોગ ન કરે જોઈએ. ધન લગભગ ખલાસ થવા આવ્યું છે, છતાં જે કંઈ બાકી છે, તેમાંથી તું તારાં કળા, કૌશલ્ય અને પુરુષાર્થ વડે નવું ધન ઉપાર્જન કરી આવી અને આપણા કુળની આબરુ સાચવી લે.”
આ સાંભળીને ધનદેવ બોલ્યા: “હે પિતાજી! જે આમ હકીકત છે, તે તમે આટલા વખત સુધી મને કેમ કંઈ કહ્યું નહિ ? ધન અલાસ થવા આવ્યું, ત્યાં સુધી મને શિખામણ પણ ન આપી ! કંઈ