________________
ભવ ૨૩ મા
૫
આક્રમણુ કરી પળવારમાં જ કાયાના વિનાશ કરી મૂકે છે! સ્વાર્થ હાય ત્યાંસુધી મીઠા સંબંધ જાળવનાર સ્વજને અને સ્નેહીએ પણ સ્વા પતી ગયા પછી પેાતાના સંબંધ એકાએક તેાડી, ત્યાગ અને તિરસ્કાર નથી કરતાં શુ? જેને પ્રાપ્ત કરવા લોકો આદર અને આનંદપૂર્વક સતત અને સખત પરિશ્રમ કર્યાં કરે છે, એવી લક્ષ્મી શું એક જ ક્ષણમાં નષ્ટ નથી થતી? માટે અહે!! આ અસાર સંસારને જ ધિક્કાર છે, જ્યાં સાક્ષાત્ કોઈ વસ્તુ જ શાશ્વત્ નથી !
આ પ્રમાણે અનિત્ય-ભાવના ભાવતાં ભાવતાં પ્રિયમિત્ર રાજાને સ'સારના સર્વ પદાર્થો પ્રત્યે તીવ્ર વૈરાગ્ય પ્રગટ થયા અને શીઘ્ર ધર્મસાધના કરી આત્મકલ્યાણ સાધી લેવાની તાલાવેલી જાગી.
રાત્રિને સમગ્ર સમય રાજાએ આત્મચિંતનમાં પસાર કર્યાં. પ્રભાત થતાં, પ્રાતઃકાર્યાં પતાવીને રાજા સિંહાસન ઉપર બેઠા, એવામાં જ ઉદ્યાનપાલકાએ રાજાને પ્રણામ કરી વધામણી આપીઃ
“હે દેવ ! ભગવંત શ્રી પાટ્ટિલાચાય બહુ શિષ્યાના પરિવાર
સાથે આપના ઉદ્યાનમાં પધાર્યા છે!”
રાજાને અતિ આનંă થયેા. ઉદ્યાનપાલકોની ધારણા કરતાં અધિક દાન દેવડાવી એમને સંતુષ્ટ કર્યાં.
રાજા હાથી ઉપર બેસી, સર્વ પરિવાર સાથે આડંબરપૂર્વક ઉદ્યાનમાં પહેાંચ્યા. વિનયપૂર્ણાંક આચાર્ય મહારાજને વદન કરી, આગલા દિવસે જોયેલ વાદળના વિચિત્ર સ્વરુપનુ વર્ણન કર્યું અને પેાતાના મનના પિરણામ જણાવી, સુધર્મ સાધવાની ભાવના પ્રગટ કરી. એટલે ગુરુદેવ
માલ્યા :
“ હું મડાનુભાવ ! આવી ઉત્તમ ભાવના તને ઉત્પન્ન થઈ છે,. તે જ સૂચવે છે કે-મેાક્ષલક્ષ્મી હવે તારા હાથમાં જ છેઃ પુરુષો ત્રણ પ્રકારના હાય છે : ઉત્તમ, મધ્યમ અને કનિષ્ટ ! ઉત્તમ-પુરુષો પેાતાની મતિથી સંસારની ક્ષણભંગુરતા સમજી સંસારના ત્યાગ કરે છે અને