________________
શ્રમણ ભગવાન શ્રી મહાવીર જીવન-દર્શન મારી આજ્ઞા કરતાં પણ સંગીત તને વધુ પ્રિય છે, એમ ?”
“હે દેવ ! સંગીત મધુર લાગવાથી મેં એમને અટકાવ્યા નહીં.” શય્યાપાલકે જવાબ આપ્યો.
મહા પ્રયત્ન કેળના પ્રકોપને દબાવી વાસુદેવ તે વેળા મૌન રહ્યા. પ્રભાતનાં કાર્યો પતાવી વાસુદેવ રાજસભામાં આવ્યા. રાત્રિને પ્રસંગ યાદ આવતાં જ પિતાની આજ્ઞાને ભંગ કરનારને કેવી આકરી શિક્ષા ભોગવવી પડે છે, તેને દાખલે બેસાડવા પિતાના સેવકોને આજ્ઞા કરી ?
શધ્યાપાલકને બોલાવો. એના કાનને મારી આજ્ઞા કરતાં પણ સંગીત વધુ પ્રિય છે, માટે ગરમાગરમ સીસાને રસ એના કાનમાં રેડે.”
ધગધગતે સીસાને રસ સેવકેએ શય્યાપાલકના કાનમાં રેડ્યો. મહા વેદના થતાં તે તરત મરણ પામે.
કાળ પસાર થવા માંડ્યો. સિંહલેશ્વરની પુત્રી વિજયવતી વાસુદેવ તરફથી વારંવાર અપમાનિત થઈ, લાંબા સમય દુઃખ ભેગાવી મરણ પામી તિર્યંચ ગતિમાં ઉત્પન્ન થઈ.
સંસારના વિવિધ સુખો ભેગવત, રાજ્ય પ્રત્યે મૂછ વધારતા પ્રાણાતિપાત આદિ ક્રિયાઓ તેમજ મહા આરંભ અને મહા પરિગ્રહ યુક્ત અતિક્રર અધ્યવસાયેના પરિણામે ત્રિપૃષ્ઠ સભ્યત્વ રત્ન ખોઈ નાખ્યું અને ૮૪ લાખ વરસનું આયુષ્ય ભેગવી સાતમી નરકે ગયે.
બલદેવ-અચલકુમારે ગાઢ શકાતુર બની વાસુદેવની ઉત્તર ક્રિયા કરી. હવે એને સંસારના પદાર્થોમાં કયાંય પણ રસ ન રહ્યો. સંસારની અસારતાનું ભાન થયું. કારાગાર અથવા સ્મશાન જેવા ભાસના રાજ્યભવનમાં સ્વજને અને રમણીઓના આગ્રહથી થોડા દહાડા રહ્યા, પણ મનમાં તે શ્રી શ્રેયાંસનાથ ભગવાને કહેલ ધર્મ વચનનું નિરંતર ચિંતવન કરતે હતે. સંસારને શત્રુભવનની જેમ ત્યાગ કરવાની ભાવના રાખવા લાગ્યા.
