________________
૫૮: મચ-ગલાગલ કેટલાય એમના છે, પણ ચમત્કારો કરવામાં એ માનતા નથી. સંસારને બાળીને ભસ્મ કરનારી તેજેશ્યા ને સળગતા અગ્નિને શાન્ત કરનારી શીતલેશ્યા એમની પાસે હાજરાહજૂર છે.” દાસી વિયાએ જરા ગૌરવથી પિતાનું કથન પૂરું કર્યું. - “સુવર્ણસિદ્ધિ કે પારદસિદ્ધિ જેવું એ જાણતા હશે, કે વિજયાદેવી?” એક સામતે સ્વાભાવિક જિજ્ઞાસાથી પૂછયું,
આવા મહાત્માઓ પાસે આવી ગુપ્ત વિદ્યાઓ હોય છે; પણ ખૂબ સેવાભાવ કર્યા વગર એ બતાવતા નથી! આકાશગામિની વિદ્યા પણ જાણતા હશે વારુ!”
તમારું મન હજી સંસારને દુઃખી કરનાર સેના ને રૂપામાં છે. તમારે ભક્તિભાવ સ્વાથી છે. એ સુવર્ણસિદ્ધિ, કે પારદસિદ્ધિ તે નથી જાણતા-પણ આત્મસિદ્ધિ ને પરમાત્મસિદ્ધિ જરૂર જાણે છે. એ મહાન આત્મા દિવસથી આપણી શેરીઓમાં ભૂખે ને તર ફરે છે!” * “વિજયાબેન વૈશાલીના ક્ષત્રિયે વિચિત્ર હોય છે. એ દેશ પણ વિચિત્ર. એમને એક નહિ, અનેક રાજા હેય. બધા મળી રાજ ચલાવે, આમ્રપાલી ત્યાંની ભારે નામાંકિત નટડી!” એક વૃદ્ધ સામતે આમ્રપાલીનું નામ આવતાં મેં પહેલું કર્યું, ને મેંમાંથી તાંબુલને રસપ્રવાહ આખા દેહ પર પ્રસરી રહ્યો. - “ નટડી નહીં નર્તકી!” એક જુવાને કહ્યું ને વધુમાં ઉમેર્યું, “અરે, એ તે મગધના રાજાની રાખેલી !”
“રાજા માણસની વાત એ છે! અલ્યા, એવાં સુખે રાજા નહિ ભગવે તે શું હાલીમવાલી ભેગવશે.”
