________________
વત્સરાજ ને વનરાજ ઃ ૨૧૫ દેહને સ્પશીને નીચે પડી જતાં. એની ગતિ પણ ખૂબ વેગ ભરી હતી.
પણ કાર્ય જેમ કઠિન થતું ગયું, તેમ તેમ વત્સરાજને ઉત્સાહ દ્વિગુણ થતો ગયે. ગજરાજ અને વત્સરાજ વચ્ચે ભારે સ્પર્ધા ચાલી. વત્સરાજ ઉત્સાહમાં ને ઉત્સાહમાં સેનિકેથી છૂટા પડી ગયા. મંત્રી યૌગંધરાયણ પણ સાથ આપી ન શક્યા. વસ દેશની સીમા પૂરી થઈ ગઈ, એનું પણુ વત્સરાજને ભાન ન રહ્યું. અવન્તિની સીમામાં એમને પ્રવેશ થઈ ગયે.
હવે પેલે ગજરાજ કંઇ શિથિલ થયેલ હોય તેમ દેખાતું હતું. પ્રતિસ્પધીને શિથિલ નિહાળી રાજાને વિશેષ ઉત્સાહ વ્યાપે. એ ખૂબ વેગથી આગળ વધ્યા. જોતજોતામાં ગજરાજને ને વત્સરાજને ભેટે થઈ ગયે. પણ ભેટે થતાં તે ભારે અજાયબ ઘટના બની.
રાજા ઉદયને પિતાનું તેજસ્વી પગ ખેંચી ઘા કરવા જે હસ્ત ઉગામ્યું કે એકાએક વનરાજનું પેટ સાંચાકામ વાળી સંપૂટની જેમ ઊઘડી ગયું. એમાંથી દશથી પંદર મલ્લો બહાર કૂદી આવ્યા. વત્સરાજ તરત કળી ગયા કે પોતે કે કાવતરાના ભોગ બન્યા છે. ભાથામાંથી તીર ખૂટી ગયાં હતા, આટલે પીછો પકડવામાં શક્તિ ઘણી ખરી ખર્ચાઈ ગઈ હતી, છતાં હિંમત હારે એ ક્ષત્રિય કેમ કહેવાય? વત્સરાજે યુદ્ધનું આવાહન આપ્યું. પંદર મલેને એમણે દાવપેચથી હંફાવવા માંડયા, પણ ત્યાં તે અવંતીપતિના બીજા સિનિકો પણ આવી પહોંચ્યા.