________________
૨૧૨ : મત્સ્ય-ગલાગલ ક્ષમા બક્ષે છે. અમારે આ અપરાધ પહેલે જ છે, એટલું વત્સદેશનાં સામ્રાજ્ઞી લક્ષમાં લે, તેવી અરજ છે.”
રાજાના રાજ્યની વાત છે. અહીં તો રાજીનું રાજ ચાલે છે; શિક્ષા અવશ્ય થશે.”
ફરમા અપરાધીને શિક્ષા ! ગુનેગાર નતમસ્તકે હાજર છે. ”
આજ સાંજ થતાં થતાં અહીં તમારે ઉપસ્થિત થવું; વત્સદેશનાં સામ્રાજ્ઞીની વેણ આ બકુલ પુષ્પથી ગૂંથવી ને એમાં પારિજાતકની કલગી પરોવવી, અને પછી એમને બે હાથમાં ઊંચકીને ફૂલહિંદોલ પર મૂલે ઝુલાવવાં. શિક્ષા કડક છે હો. અપરાધી પ્રત્યે દયા અમે સમજ્યાં નથી. 'ને રાણી અંગારવતી બોલતાં બોલતાં હસી પડયાં. જાણે ચંપા પરથી ચંપકળીઓ કરી.
અને માનનીય રાણજીએ અપરાધી ઉપર રહેમ કરવા ખાતર એક ઋતુગીત ગાવું, જેથી અપરાધીને શ્રમ સાર્થક બને.”
વિનતિ સ્વીકારવામાં આવે છે.”ને રાણજીએ મહારાજના હાથને પોતાના બે હાથ વચ્ચે જકડી લઈ તેમને આગમાં દર્યા.
સંસારમાં સર્વત્ર જાણે મદનનું સામ્રાજ્ય પ્રવર્તે છે. જ્યાં જ્યાં મદન પિતાની આણ વર્તાવે છે, ત્યાં ત્યાં રસિક સ્ત્રી ચક્રવતી પદ ભેગવે છે. પુરુષ ભલે કઠોર ભૂમિકાભર્યા પ્રદેશોમાં પિતાની આણ વર્તાવતા હોય, પણ સુકુમાર ગૃહજીવનની સામ્રાજ્ઞી તે સ્ત્રી જ છે. આવા આવા વિચારોમાં રસિયા વત્સકાજ ઉદયન અટવાતા હતા, ત્યાં દાસીએ આવીને નિવેદન કર્યું :
