________________
૨૦૬ મત્સ્ય લાગલ
“ થાલા, મંત્રીરાજ થાણા!” રાજાએ મંત્રીને વાત આગળ ચલાવતા અટકાવ્યા. “ શું તમને બધાને માનસિક રોગ વળગ્યેા છે? આનું નામ જ દુનિયા! આપણે કૈારા ધાકાર જેવા ને જગત સમજે કે ભરી ભરી વાદળી જેવા છે. ભક્તિ એ તા ભૂંડી કરી. દુનિયામાં સારા દેખાવા પરિષદામાં બેસતા થયા, એમાં વાત વિકી ગઈ. અરે, મારા હાથમાં કઇ આવ્યું નહિ ને લેાકેાએ પાણીના પરપોટા જેવી હજાર પ્રશસ્તિમે રચી તેથી શું! મને તા એજ સમજાતું નથી કે સ્વર્ગની લાલસામાં કષ્ટ વેઠી રહેલા સંતા કરતાં આ પૃથ્વી પર સ્વર્ગ ઉતારવા ઇચ્છનાર આપણે શા ખેટા ! મંત્રીરાજ ! એ આ દષ્ટિના મને તાપ લાગે છે. એ દૃષ્ટિના દાબ્યા દ્વારવાઈ ગયા, પણ મારા મનમાં તે મૃગાવતીની છબી હજી ઢારાયેલી પડી છે. સ્વર્ગની અપ્સરા પૃથ્વી પર મળી જાય તા વળી મરવાની ને સત્કર્મ કરવાની ને સ્વર્ગમાં જવાની એંઝટ શા માટે! સાધ્ય તા એક જ છે ને!”
66
શાન્તમ્ પાપમ્ ! મહારાજ, એ તે સાધ્વી બન્યાં. એમને સ્પર્શ કરવાની શક્તિ ધરાવનાર સ્વર્ગ, પાતાળ કે પૃથ્વી પર હવે કાઇ નથી. શાણા રાજવીએ એ વિચાર પણ છેડી દેવા ઘટે! ને સ્વર્ગને પણ ભગવાન કઈ પૃથ્વી કરતાં ભારે માટુ કહેતા નથી. એ તે કમાયેલું ખર્ચ કરવાની ભૂમિ ને આખરે દેવાળું કાઢી દેવ મટી જવાનું. મનુષ્યજન્મ જ સર્વ શ્રેષ્ઠ છે, જ્યાંથી માણસ સત્ ચિત્ ને આનંદસ્વરૂપ મેક્ષ મેળવી શકે.”
66
પણ આ વત્સરાજ ઉદયનની કીર્તિ મારું હૈયું કારી નાખે છે. અરે, હું અનેક રાણીઓ ખાઇ બેઠા. એ રાજ
