________________
૨૦૪ મત્સ્ય ગેલાગલ વરવાની હતી ! એ તે “રાજાને ગમી એ રાણું, ને છાણું વિણતી આણ” જેવું કર્યું! એનાથી બીજું થશે પણ શું ?
ભલે એ રૂપાળો હેય, ભલે હય, બહાદુર હોય, પણ પ્રખ્યાત રાજકુળની એકે કુંવરી સામે પગલે વરવા આવી?”
તે આખરે રજા માગી. રાજા પ્રદ્યોતે કહ્યું:
શાબાશ દૂત! તું સમાચાર તે બરાબર વિગતથી લાવ્યું છે. જા. એવી રીતે સમાચાર પહોંચાડયા કરજે. હું તારા પર પ્રસન્ન છું”
દૂત વિદાય થયે. રાજા પ્રદ્યોતે દૂર દૂર ગવાક્ષમાંથી ક્ષિપ્રા નદીના તટ પર નજર નાખી. રાજહસ્તિઓ ત્યાં
સ્નાન કરી રહ્યા હતા. અચાનક એને વત્સની લડાઈમાં પિતાની કીર્તિધજા જેવી હાથીસેનાની થયેલી ફજેતી યાદ આવી. એ સાથે હૃદયમાં અપકીર્તિની કાળી બળતરા ઝગી ઊઠી.
અરે, દુનિયામાં મારા જે તે ડાહો મૂર્ખ કઈ હશે ખરો! બીજાનું એક લેવા જતાં પિતાનાં બે ખાયાં. રાણી મૃગાવતી તે ન મળી, પણ પિતાની પત્ની શિવાદેવી અને બીજી સાત રાણીઓ પણ ગઈ! મૃગાવતી એક મળી હતી તો-તોય સંતોષ લાત, પણ ન જાણે ભગવાનની ઉપસ્થિતિમાં હું--હું નથી રહી શકતે. મારું વાઘનું મન બકરી બેં બની જાય છે. રોજ પાપ માટે ઉત્તેજના કતું મારું અનાડી મને એ વખતે પાપને પશ્ચાત્તાપ કરવા લાગે છે. રોગમાં પણ જાદુની શક્તિ હશે ખરી ! બેશરમ જીવને પણ શરમ લાગી જાય છે. અને શરમ તે કેવી! સગે હાથે
