________________
વસતુપાલનું વિદ્યામંડળ અને બીજા લેખો
ગામમાં થયો હતો. તેમનું મૂળ નામ લમણ હતું. સં. ૧૫૬૨માં તેમને દાનહર્ષે દીક્ષા આપી; અને તેમને યોગ્ય જાણુને આચાર્ય આનંદવિમલસૂરિએ સં. ૧૫૮૭ માં સિરાહીમાં આચાર્યપદે સ્થાપ્યા, અને વિજયદાનસૂરિ નામ રાખ્યું. તેમને રવર્ગવાસ સં. ૧૬૨૧ માં પાટણ પાસે આવેલા વડલી ગામમાં થયો હતો. તેમની પાટે હીરવિજયસૂરિ સં. ૧૬૧૦ માં બેઠા. ઉપર્યુક્ત પાદુકા ક્યાં છે તે સ્થાનથી છેડે દૂર પશ્ચિમે વડલી ગામ આવેલું છે.
વિજયદાનસૂરિના વખતમાં જૈનધર્મ માનનારા જુદા જુદા ફિરકાઓ ખરતરગચ્છ, તપાગચ્છ, સ્થાનકવાસી વગેરે વચ્ચે ખૂબ વિખવાદ મચી રહ્યો હતો. તે શમાવવા માટે તેમણે પ્રયત્નો કર્યા હતા. આ જ ઉદ્દેશથી તેમણે ઉપાધ્યાય ધર્મસાગરરચિત સુમતિરાતિ ગ્રંથ પાણીમાં બોલાવી દીધો હતો, અને શાન્તિ સ્થાપવા “સાત બોલ” એ નામથી ઓળખાતી સાત આજ્ઞાઓ બહાર પાડી હતી.
પ્રસ્તુત લેખમાં આમ કહેવામાં આવ્યું છે. સંવત્ ૧૬૨૧ વર્ષે વૈશાખ સુદિ ૧૨ ને ગુરુવારે વડલીમાં ભદારક વિજયદાનસરિનું નિર્વાણ થયું. તેમની પાદુકાની પૂજા થાય છે, અને દર્શન કરવાની બાધા રખાય છે.
આ લેખ અને પાદુકા પ્રથમ વડલી ગામમાં હશે, પરંતુ પાછળથી કોઈએ લાવીને ઉપર્યુક્ત સ્થળે રાખેલ હશે.
૧. ડે. કલાટે (Ind. Ant. V..XI September) તથા મેહનલાલ દેસાઇએ જન ગૂર્જર વિઓ, ભાગ ૨) સં. ૧૬૨૨ ની સાલ આપી છે તે બરાબર નથી.
૨. ચાર વર્ષ ઉપર વડલી ગામમાં થયેલ ખોદકામને પરિણામે પંદરમા, સોળમા અને સત્તરમા સૈકાની સંખ્યાબંધ જન મૂર્તિઓ મળી આવી છે, તે ઉપરથી વિજયદાનસૂરિના જીવનકાળ દરમ્યાન એ ગામ જનેની સારી વસ્તી ધરાવતું હશે એમ લાગે છે. અત્યારે તે ત્યાં જેનનું એક પણું ઘર નથી. ખોદકામમાંથી નીકળેલી મતિઓ મેટા સમાર ભર્વક પાટણમાં લાવીને રાખવામાં આવી છે. કોઇ રાજકીય આતકના સમયે એ મતિઓ ભયમાં ભંડારવામાં આવી હશે, એમ અનુમાન થાય છે.
