________________
સ૮૮-અયહરણ.....ભ૮-૩
નમસ્કાર કરીને તેણે પોતાનો વૃત્તાંત કહેતાં કહયું કે, હે દેવ ! કૌંશાબી નામની નગરીમાં વૈશ્વાનર નામનો બ્રાહ્મણ છે. તે બ્રાહ્મણની સાવિત્રી નામની પત્ની છે. એ ઉભયનો હું રુદ્રદેવ નામનો પુત્ર છું. હું જન્મથી માંડીને ફૂરકર્મા હોવાથી ચોર અને પરસ્ત્રીરક્ત છે. તેવું કોઈ પણ કર્મ નથી, જે પાપી એવા મેં ન આચર્યું હોય કોઈ વખત કોઈના ઘરમાં ખાતર પાડતા ખાતરમુખથી જ હું રાજપુરુષોથી પકડાયો. રાજપુરુષો રાજના હુકમથી મને શૂળી ઉપર ચઢાવવા લઈ ગયા. તે વખતે કોઈક શ્રાવક વ્યાપારીએ પ્રાણીવધવા સ્થાનની પાસે જેમ દીન બોકડાને જુએ તેમ દીન એવા મને શૂળીની પાસે જોયો. અને દંડ આપીને મૂકાવ્યો. તે મહાત્મા વણિકે ફરીથી ચોરી કરીશ નહીં.” આ પ્રમાણે હીને મને છોડાવ્યો. તે પછી તે દેશનો મેં ત્યાગ કર્યો. ભ્રમણ કરતો હું આ પલ્લીમાં આવ્યો. અહીં આવ્યા પછી હું કાક એ નામની પ્રસિદ્ધિને પામ્યો અને ક્રમે કરીને આ પલ્લીપતિપણાને પામ્યો. અહીં રહેલો હું લુંટારાઓ દ્વારા ગામ, નગર અને વસતિ આદિને લુટું છું. અને હું પોતે જઈને રાજાઓને પણ બંદીવાન બનાવીને લઈ આવું છું.
આ પ્રમાણેનું પોતાનું વૃત્તાંત કહા બાદ આજ્ઞાની પ્રાર્થના અને અવિનયની ક્ષમાપના કરતાં, એ મ્લેચ્છરાજાએ શ્રી રામચંદ્રજીને કહ્યું કે, 'હે સ્વામિન્ ! હું હવે આપને વ્યંતરની જેમ વશવર્તી છું, માટે આપ ફરમાવો કે, આપનો કિંકર એવો હું શું કરું? આપ મારા અવિનયની ક્ષમા કરો.”
જેટલું બળ તેટલી ક્ષમા હોવી જોઈએ ? આવી પડેલી આપત્તિ એક ટંકાર માત્રથી કોઈના પણ લોહીના પાત વિના એકદમ આ રીતે અટકી ગઈ. એ પ્રભાવ પુણ્યોદયભર્યા પરાક્રમ સાથે શુભ શુકનનો પણ મનાવો જોઈએ. ભયંકર ઉન્માદે ચઢેલા પ્લેચ્છ રાજાનું મન એક ટંકાર માત્રથી એકદમ દ્રવી ગયું. અને જોતજોતામાં શરણે થઈ ગયો. એ વસ્તુમાં શુભ શુકનનો પણ હિસ્સો છે જ. પુણ્યોદય વિના કશું જ શુભ નથી થતું એ વાત સાચી છે. એની સાથે એ વાત પણ એટલી જ સાચી છે કે શુભ શુકન પણ પુણ્યોદયને સૂચવનાર છે.
