________________
૨૨
: ..સતત-અાહરણ......ભ૮૦૦
શ્રીમતી સીતાદેવીનું સમર્પણ નિર્દભ હતું. એ જ કારણે શ્રી રામચંદ્રજીનાં અંતરમાં શ્રીમતી સીતાદેવી માટે પૂરતી કાળજી હતી. એ કાળજીના યોગે જ સીતાદેવી ન બોલ્યાં, તો પણ એમની આકૃતિ અને રીતભાત ઉપરથી શ્રી રામચંદ્રજી સમજી ગયા કે “આ તૃષાતુર થયેલ છે.’ એ કારણથી તરસ્યાં થયેલ શ્રીમતી સીતાજી વૃક્ષની નીચે બેઠાં કે તરત જ શ્રી રામચંદ્રજી એ શ્રી લક્ષ્મણજીને પાણી શોધી લાવવાની આજ્ઞા કરી. આવા પાણી વિનાના પ્રદેશમાં પણ પાણી લાવવાની આજ્ઞાથી શ્રી લક્ષ્મણજી પણ આનંદ પામે છે. આવી બંધુભક્તિ કોઈ વિરલમાં જ હોય છે. આવા પાણી વિનાના પ્રદેશમાં તે ક્યાંથી મળે ? આવો વિચાર કર્યા વિના પણ પૂજ્યની આજ્ઞા મળતાંની સાથે જ શ્રી લક્ષ્મણજી પાણી લાવવા માટે ચાલી નીકળ્યા. આવા પાણી વિનાના પ્રદેશમાં પાણી, શોધ વિના મળવું એ સંભવિત નથી. આશાના અમલ માટે શ્રી લક્ષ્મણજી પાણીની શોધ માટે અટવીમાં પરિભ્રમણ કરે છે.
કલિકાલ સર્વજ્ઞ ભગવાન્ શ્રી હેમચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા ફરમાવે છે કે
गच्छन् सरो ददर्शकमनेकांभोजमंडितम् । दुरादानंदजननं, वयस्यमिव वल्लभम् ।।
એ રીતે પાણીની શોધ માટે ચાલ્યા જતા શ્રી લક્ષ્મણજી એ દૂરથી મિત્રની જેમ વલ્લભ, આનંદને પેદા કરનાર અને અનેક કમળોથી અલંકૃત એક સરોવરને જોયું.” પાણી વિનાના પ્રદેશમાં આવા પ્રકારના સુંદર સરોવરનું દર્શન એ આનંદજનક નીવડે એમાં કશું જ આશ્ચર્ય નથી. આપત્તિના સમયમાં મિત્રનું દર્શન આનંદજનક છે. એ જેમ સમજાય તેવું છે તેમ જ્યાં પાણી મળવાનું સંભવિત ન હોય તે પ્રદેશમાં આ પ્રકારના સરોવરનું દર્શન આનંદજનક નીવડે એ પણ સમજાય તેવું છે. જ્યાં થોડાં પાણીની પ્રાપ્તિ અસંભવિત ગણાય, ત્યાં આવા પ્રકારના સરોવરના દર્શનથી મિત્રદર્શન જેવો આનંદ થવો એ સહજ છે. આપત્તિના સમયમાં જેમ મિત્રનું દર્શન પણ વલ્લભ લાગે છે. તેમ પાણી વિનાના પ્રદેશમાં સરોવરનું દર્શન પણ અવશ્ય વલ્લભ લાગે જ.
