________________
જેમ આપણે આ પ્રસંગે સિંહોદરના માનની ટીકા કરીએ છીએ. તેમ આપણે આ પ્રસંગે એ પણ યાદ રાખવાનું છે કે શ્રી લક્ષ્મણજીનું આ ધર્મકાર્ય અનુમોદનીય હોવા છતાં તેમનું બળ પ્રશંસાપાત્ર નથી કારણકે એ બળનો ઉપયોગ જ એમને અંતે કારમાં નરકમાં લઈ જનાર છે. શાસ્ત્ર સ્પષ્ટ શબ્દોમાં કહે છે કે શ્રી રામચંદ્રજીને બળની પ્રાપ્તિ આરાધનાથી થઈ છે. જ્યારે શ્રી લક્ષ્મણજીએ બળની પ્રાપ્તિ નિયાણાથી કરી છે. આરાધનાથી મળેલું બળ ફળે છે. જ્યારે નિયાણાથી મળેલું બળ પાયમાલ કરે છે. આરાધનાથી બળીયા બનેલા સદ્ગતિએ અથવા મુક્તિએ જાય છે. જ્યારે નિયાણાથી બળીયા બનેલા નરકગતિમાં જાય છે. આ જ કારણે પૌદ્ગલિક વસ્તુ માટે ધર્મને વેચવો એ યોગ્ય નથી. ધર્મના ફળ તરીકે દુન્યવી વસ્તુઓ માંગવી એ ધર્મના સ્વરૂપથી અજ્ઞાત આત્માનું કાર્ય છે. દુનિયાની એક પણ સારી વસ્તુ એવી નથી કે જે ધર્મના પ્રતાપે ન મળે, પણ ધર્મના ફળ તરીકે તે ઈચ્છવી એ યોગ્ય છે. નથી. શ્રી લક્ષ્મણજીએ મેળવેલું આ બળ ધર્મના ફળ તરીકે માંગીને મેળવેલું છે. માટે કોઈ પણ રીતે પ્રશંસાપાત્ર નથી. માટે જ દરેકેદરેક પ્રસંગે વિચારવા યોગ્ય વસ્તુ વિચારની બહાર રહેવી ન જોઈએ.
શ્રી લક્ષ્મણજીના અપૂર્વ પરાક્રમથી હેબતાઈ ગએલ સિંહોદર રાજા શ્રી રામચંદ્રજીને જોવાથી સ્તબ્ધ બની ગયા. શ્રી રામચંદ્રજીને દેખીને અને નમીને સિંહોદર રાજાએ શ્રી રામચંદ્રજીને પ્રાર્થના કરતા કહ્યું કે, “હે રઘુકુળનું ઉદ્વહન કરનારા સ્વામિન્ ! આપ અહીં પધાર્યા છો એ વાત મારા જાણવામાં નહોતી. અથવા હે દેવ ! શું આ બધું આપે મારી પરીક્ષાને માટે કર્યું? જો આપ છળ કરવામાં તત્પર બનો તો અમારે જીવવાથી પણ સર્યું. હે દેવ ! અજ્ઞાનથી થએલા દોષની આપ ક્ષમા કરો અને જે કરવા યોગ્ય હોય તે ફરમાવો. કારણકે શિષ્ય ઉપર ગુરુનો કોપ જેમ માત્ર શિક્ષાને માટે જ હોય છે. તેમ આપ જેવા સ્વામીનો પણ સેવક ઉપરનો કોપ માત્ર શિક્ષાને માટે જ હોય છે.'
સાહમ્મીના સગપણ સમું અવર ન સગપણ કોય...૧