________________
ઉપરશે.
ત૮-અાહરણ..ભ૮૮-૩
હોઈને, ત્રણ લોકમાં કંટક સમાન છે. એટલે તેનો જો હું આશ્રય કરું, તો તો એ મને અને પેલાને એમ બંનેને હણીને તરત જ તારાને પોતે જ ગ્રહણ કરશે. ત્યારે આવી સંક્ટમય અવસ્થામાં સહાય કરવાને સમર્થ અતિ કઠોર ખર રાક્ષસ હતો, પણ તે તો રાઘવ એટલે શ્રી લક્ષ્મણજી વડે હણાયો છે. માટે હું જઈને તે રામ અને લક્ષ્મણની મૈત્રી કરું કારણકે તત્કાળ શરણે આવેલા વિરાધને પણ તેઓએ રાજ્ય આપ્યું છે. અને હજુ સુધી પૂર્ણ પરાક્રમવાળા તેઓ, વિરાધના આગ્રહથી ત્યાં પાતાલલંકામાં જ રહેલા છે.”
પુદ્ગલરસિકતે અહીં દુઃખ તે પરલોક પ્રતિકૂળ
આ પ્રમાણે સાચો સુગ્રીવ વિચાર કરે છે. આ વિચારણા કેવી È છે ? કેવળ શત્રના સંહારની ! કર્મથી લેપાએલા અને પોટ્ટલિક
પાર્થોના મમત્વમાં ફસાએલા આત્માઓને માથે આફતો આવવી એ હું જેમ સહજ છે, તેમ ભયંકર વિચારણાઓ અને બની શકે તો ભયંકર
આચરણાઓ પણ થવી સહજ છે. પુદ્ગલરસિકતાના ત્યાગમાં જે રૂં સુખ વર્ણવાયું છે, તેનો ખ્યાલ તમને આવે ખરો ? ત્યાગીને, આ
જીવનમાં પણ પૌદ્ગલિક મમત્વના ત્યાગનું સુખ મળે અને દુર્બાન ન થાય, કર્મનિર્જરા થાય એટલે પરલોક પણ અનુકૂળ. પુગલના મમત્વમાં, પુદ્ગલનાં રસમાં લુબ્ધ બનેલાને અહીં મેળવવાનું, સાચવવાનું, ભોગવવાનું અને ન મળે કે આવેલું જાય તેનું દુઃખ, તેમજ એ બધાયમાં દુર્ગાન થાય, પાપમય પ્રવૃત્તિ થાય, એટલે પરલોક પણ પ્રતિકુળ, પૌદ્ગલિક મમત્વના ત્યાગી જેવું સુખ, આ લોકમાં કે પરલોકમાં, પૌદ્ગલિક વસ્તુઓના મમત્વમાં લીન બનેલાઓને નથી જ હોતું, એ ખાસ સમજવાની જરૂર છે. બીજી વાત એ પણ વિચારવા જેવી છે કે આવી ભયંકર અવદશાને પામવા છતાં પણ સુગ્રીવને વૈરાગ્યના વિચાર કેમ ન આવ્યા ?
આજે કહેવાય છે કે, “શું કરે? દુઃખી થાય એટલે દીક્ષા લે !' આવું બોલનારાઓ આંખ સામે હજારો દુ:ખીને જુએ છે, છતાં આવું
...