________________
(૨૭
યુદ્ધમાં શ્રી લક્ષ્મણજી એકલા જ પ્રવર્તે છે આ તરફ શ્રી લક્ષ્મણજીનું શું થયું ? અહીં વીર એવા શ્રી લક્ષ્મણજી મોટી સેવાવાળા ખર વિદ્યાધરની સાથે એકલા જ યુદ્ધ કરવાને પ્રવર્યા. કારણ કે યુદ્ધમાં સિંહને સહાયક હોતો નથી. એને સહાયકની જરૂર હોતી નથી. આ વખતે, ખરવા નાનાભાઈ અને સુભટ એવા ત્રિશિરાએ આવીને પોતાના મોટાભાઈને યુદ્ધ કરતાં વારતાં કહ્યું કે, તમારે આવાની સાથે યુદ્ધ કરવાનું હોય ?' આમ કહી પોતાના મોટા ભાઈ ખરને વારીને ત્રિશિરા રાક્ષસ યુદ્ધ કરવા લાગ્યો. યુદ્ધ કરવાને તૈયાર થએલા અને રથમાં રહેલા તે ત્રિશિરા રાક્ષસને પતંગીયા જેવો ગણતા શ્રી લક્ષ્મણજીએ તત્કાળ હણી નાખ્યો.
તે સમયે પાતાલલંકના સ્વામી ચંદ્રોદર રાજાનો પુત્ર વિરાધ પોતાના સન્નદ્ધબદ્ધ સર્વ સૈન્યની સાથે ત્યાં આવી પહોંચ્યો. સેવા કરવાની ઇચ્છાવાળા તે વિરાધે નમસ્કાર કરીને શ્રી રામચંદ્રજીના આ લઘુ બંધુ શ્રી લક્ષ્મણજીને કહ્યું કે, તમારા દુશ્મનો સાથે દુશ્મનાવટ ધરાવતો હું આપનો નોકર છું. શ્રી રાવણના આ સૈનિકે એ પરાક્રમી એવા મારા પિતા ચંદ્રોદરને કાઢી મૂકીને પાતાલલંકને કબજે કરી છે. સૂર્યને અંધકારનો નાશ કરવામાં કોણ સહાયકારી છે? કોઈ નહિ. તેમ આપને પણ શત્રુઓનો નાશ કરવામાં કોઈની સહાયની જરૂર નથી. તો પણ આ સેવકને હે પ્રભો ! યુદ્ધ કરવાની આજ્ઞા આપો.
વિરાધે કરેલી આ વિનંતીના ઉત્તરમાં શ્રી લક્ષ્મણજી સ્મિત કરીને કહે છે કે, મારા વડે હણાતા એવા આ શત્રુઓને તું જો ! બીજાઓની સહાયથી વિજય મેળવવો એ પરાક્રમી વીરોને માટે લજ્જાસ્પદ છે. વળી આજથી આરંભીને મારા જ્યેષ્ઠ બંધુ શ્રી રામચંદ્રજી તારા સ્વામી છે અને મારા વડે હે વિરાધ ! આજથી તું પાતાલલંકાના રાજ્ય ઉપર સ્થાપિત થયો છે અર્થાત્ અત્યારથી જ હું 'તને પાતાલલંકનો રાજા બનાવું છું.
મહાસતી સીતાદેવીનું અપહરણ...૯
