________________
(૧૭).
અયહરણ.....ભ૮૮
કષાયને જીતવાનો, વિષય કષાયની વૃત્તિઓ ઉપર વિજ્ય મેળવવાનો આજ એક રાજમાર્ગ છે. જેમાં વિષય - કષાય અલ્પ પ્રમાણમાં છે. તેઓ પણ પુણ્યશાળી ગણાય છે.
આગ જેવી વિષય – કષાયની તીવ્રતા પરંતુ કેટલાય પાપાત્માઓ એવા પણ હોય છે, કે જેઓના વિષય અને કષાયો તીવ્રપણે વર્તતા હોય છે. તેઓમાં તે તે વૃત્તિઓને ઉત્પન્ન થતાં વાર લાગતી નથી. અને શમતાં ઘણી વાર લાગે છે, અથવા તો કહેવું જોઈએ કે ભયંકર અનર્થ મચાવ્યા વિના તે પ્રાય: શમતી નથી. આવા આત્માઓ પોતાનું ભયંકર અકલ્યાણ કરવા સાથે બીજા પણ અનેક નિર્દોષ આત્માઓનું અકલ્યાણ કરી બેસે છે. અને આ ઉત્તમ જીવન અને વિવિધ સામગ્રી પામીને, સાધવા યોગ્ય સાધી જવાને બદલે, પોતાના આત્મા ઉપર અનેક ભયંકર પાપોને લાદી દે છે. વિષય - કષાયની તીવ્રતા એવી છે કે એ આગની જેમ પોતાને અને બીજાઓને ખાખ કરી નાંખે છે.
તમે આ પ્રસંગ આગળ સાંભળશો ત્યારે તમને પણ લાગશે. કે પાલક એવા જ પાપાત્માઓમાંનો એક હતો. તેને જે સ્થાને આનંદ આવવો જોઈતો હતો ત્યાં તેને શ્રી અરિહંત ભગવાનના ધર્મને દૂષિત કરવાની બુદ્ધિ જાગી. જે સ્થાને તેને વિવેક આવવો જોઈતો હતો ત્યાં ક્રોધ ચડ્યો અને છેવટે પણ જેમને મહાપુરુષની દશામાં જોઈને તેનો ક્રોધ શમી જવો જોઈતો હતો. તેમને આવી પરમત્યાગીની દિશામાં જોઈને પણ પોતાના પરાભવનો બદલો લેવાની ભાવના જાગી, પોતાની વૈરવૃત્તિને સંતોષવાને તે તૈયાર થયો. એણે માન્યું કે પોતાના થયેલા પરાભવનો બદલો વાળવાની આ અપૂર્વ તક મળી છે. માટે સાધુઓને વસતિ માટે ઉપયોગી ઉઘાનોની જમીનમાં તેણે શસ્ત્રો દટાવ્યાં.
મિથ્યાદૃષ્ટિતા અને તીવ્ર કષાયવાળી દશાના યોગે, પાલક કેટલો ભાનભૂલો બન્યો છે? આજે નકુળમાં જન્મેલા પણ આવા
સત૮
