________________
(૧૧)
..સીતા-અયહરણ......ભાગ-૩
નહિ પણ મારી ઉપર કૃપા કરીને જ પૃથ્વીને તજી હતી. પણ આ વાત હું પહેલાં ન સમજી શક્યો, ખરેખર, હે નાથ ! તે જ કારણે હાથીના બચ્ચાની જેમ પર્વતને ચારે તરફ ફેંકવાનો યત્ન કરતાં મેં અજ્ઞાનતાથી મારી શક્તિનું જ તોલન કર્યું અને આજે એ મારા જાણવામાં આવ્યું કે પર્વત અને રાડાની વચ્ચે અથવા તો ગરુડ અને ગીધની વચ્ચે જેટલું અંતર છે, તેટલું અંતર આપની અને મારી વચ્ચે છે. વળી હે સ્વામિન્ ! મૃત્યુની અણીએ પહોંચેલા મને આપે પ્રાણો આપ્યાં છે. ખરેખર, અપકારી ઉપર પણ આવી ઉપકારબુદ્ધિ રાખનાર આપને મારા નમસ્કાર હો. આ પ્રમાણે દૃઢ ભક્તિથી કહીને ખમાવીને અને ત્રણ પ્રદક્ષિણા કરીને શ્રી રાવણે શ્રી વાલી મુનીશ્વરને નમસ્કાર ર્ડા.
આવેશ ઉતર્યા બાદ પણ આવો વિવેક આવવો એ જેવી તેવી ઉચ્ચ દશા નથી. આજે તો કેટલાક એવા અયોગ્ય છે કે સાધુને સમતાનો ઉપદેશ આપવા મંડી પડે. સાધુથી આવું થતું હશે? એમ જ હે. શું શ્રી નિમંદિર, શ્રી જ્નિમૂર્તિ અને શ્રી જ્મિાગમ ઉપર આક્રમણ આવે ત્યારે સાધુ છતી શક્તિએ બેદરકાર કે મૂંગા રહી કીર્તિ સાચવવાની સમતા રાખે ? ઘણી વખતે તો પોતાની જાતને ડાહ્યાા તરીકે ગણાવનારાઓ એવું બોલતાં જોવાય છે કે ગાંડાઓ ચાર વાત લખે તેમાં મહારાજ શું કામ આવું બોલે છે ? પણ તેવાઓ જો યોગ્ય હોય તો સમજી શકે તે એક ઉદ્દેશથી સંગરહિત સ્વશરીરમાંય નિસ્પૃહ, રાગદ્વેષથી મુક્ત અને સમતાળમાં નિમગ્ન એવા પણ શ્રી વાલી મુનિવર, પ્રાણીઓ સંહાર અને તીર્થનાશ પ્રસંગે કેવી વિચારણા કરે છે ? અને શ્રી રાવણ જેવાને પણ દુર્મતિ વિશેષણથી સંબોધી કેવી શિક્ષા કરે છે ? એ પ્રસંગ અત્રે કહેવાયો છે.’
કોઈ કહે કે મંદિરને ઉપાડીને શ્રી રાવણ ફેંકી દે. એમાં શ્રી વાલી મુનિનું શું લૂંટાતું હતું ? તો તે ચાલે ? પણ સાચી વાત એ છે કે સાચી આરાધના કે સાચી આરાધનાની ભાવના, છતી શક્તિએ રક્ષાની ક્રિયા અને શક્તિના અભાવમાં છેવટે રક્ષાની ભાવના પણ ઉત્પન્ન કર્યા વિના