________________
તેની સામે જગતનાં તમામ બલ ઝાંખાં પડી જાય છે. આધ્યાત્મિક બલ આગળ જડબલ નિર્માલ્ય ભાસે છે.
કારણ કે આધ્યાત્મિક બલ માનવીના હૃદય સુધી પ્રભાવ પાથરે છે. માનવીનું હૃદય ખેંચાણ અનુભવે છે.
કારણ કે આધ્યાત્મિક બલ એ આત્મસત્તાનું બલ છે. જડ સત્તાનું બલનથી. સૈનિકબલ નથી. શરીર બલ નથી. આત્મસત્તાના બળ આગળ જડ સત્તા કદી ટકી શકતી નથી.
કારણ કે, જડસત્તાનું બળ કેવળ શરીર સુધી પહોંચે છે. આત્મસત્તાનું બળ માનવીના હૃદય સમસ્ત સુધી પહોંચે છે. उदयास्तमयं विश्वचक्रं नित्यं प्रवर्तते । ज्ञात्वैवं सत्प्रभौ मग्ना,भवन्ति ज्ञानिनो जनाः ॥३४॥
આ વિશ્વ હંમેશા ઉદય અને અસ્તના નિયમવાળુ છે. જેનો ઉદય થાય છે, તેનો અસ્ત પણ જરૂર થાય છે.
વિશ્વચક્રનો આ અફર નિયમ છે. જે જન્મે છે, તે મૃત્યુ પણ પામે છે. જે ખીલે છે, તે કરમાય છે. જેની ઉત્પત્તિ, તેના લય પણ. જેનો જન્મ, તેનો નાશ.
સંસારનું - જગતનું ચક્ર ઉદય અને અસ્તના નિયમ પ્રમાણે ચાલ્યા કરે છે.
કશું જ નિત્ય નથી. કશું અવિનાશી નથી. જગત વિનાશમય છે. જીવન મૃત્યુમય છે. જેનો ઉદય છે, તેનો અસ્ત પણ છે.
સૂર્ય ઊગે છે, ધીરે ધીરે મધ્યાહ્ન થાય છે ને છેવટે અસ્તાચળ તરફ ગતિ કરે છે ને અંતે તેનો અસ્ત થઈ જાય છે.
જે છે તે કાયમ રહેવાનું નથી. તે નષ્ટ જરૂર થવાનું છે. સાંસારિક સંબંધો વિકસે છે, તો અંત પણ અવશ્ય પામે છે. જે જન્મે છે, તે જાય પણ છે. આવે છે, તે વિદાય પણ થાય છે.
આ વાત સૌએ સમજવાની છે, તેમ છતાં કોઈ સમજતા નથી ને જે છે, તેને ચિરંતન માનીને વ્યવહાર કરે છે.
મારા તારામાં રાચે છે. જ્ઞાન, ધન વગેરેનું અભિમાન ધારણ કરે છે.
૩૪
