________________
જે પ્રમાણે થતું હોય એમ જ થાય. રાજા હોય, રંક હોય, ભિખારી હોય કે અમલદાર હોય, સ્ત્રી હોય કે પુરુષ હોય - કર્મ પ્રમાણે સર્વ સજા ને પાત્ર. ભેદભાવ વગર ન્યાયનું ત્રાજવું તોલ કરે.
સજા કે પુરસ્કાર થાય.
સજા ભોગવવી પડે. પુરસ્કાર સ્વીકારવો પડે. પુરસ્કાર પાછો ન ઠેલાય. ને સજા પણ પાછી ન ઠેલાય. એ જ સમય. એ જ સજા, જરા પણ ગફલત નહિ.
સમયમાં કોઈ ફેરફાર નહિ.
કર્મરૂપી ઈશ્વર સૌને પોત પોતાના કર્મ પ્રમાણે સજા કે ઈનામ રૂપ આદેશો આપે છે.
ને તેનો અમલ પણ અચૂકપણે થાય છે.
આમ કર્યરૂપી ઈશ્વરને અધીન રહીને વિશ્વના જીવો આ સંસારમાં ભ્રમણ કરે છે. કારણ કે એમના ભ્રમણ માર્ગનો સકળ નકશો કર્મ રૂપી ઈશ્વર દ્વારા અગાઉથી જ તૈયાર થઈ ગયેલ હોય છે.
કશું જ સ્વમેળે બનતું નથી. કશું જ સ્વ-ઈચ્છાથી બનતું નથી. કશું અનાયાસ બનતું નથી.
બધું જ કરેલાં કર્મ પ્રમાણે તૈયાર જ હોય છે. ક્યારે, ક્યા, શું થવાનું છે ને ક્યાં જવાનું છે, બધું જ તૈયાર હોય છે ને જીવોએ એ પ્રમાણે જ ભ્રમણ કરવાનું હોય છે.
रजोवृत्तिसमूहाऽऽत्मा, ब्रह्मैव गीयते भुवि । તમોવૃત્તિસમૂહાત્બા, હર કૃત્યું પ્રીત્યંતે ॥ ૨૮ ॥
આ વિશ્વ વિવિધ સ્વભાવી જીવોથી ભરપુર છે અને તેઓ પોતાની વૃત્તિ પ્રમાણે પ્રવૃત્તિ કર્યે જાય છે. ખરેખર તો એમની પ્રવૃત્તિઓમાં તેમનામાં રહેલી વૃત્તિની છાયા જ પડે છે.
કેટલાક જીવો રજોવૃત્તિવાળા હોય છે, તો કેટલાક તમો વૃત્તિવાળા હોય છે.
તેઓ બધા પોતપોતાની વૃત્તિ પ્રમાણે કાર્યો કરે છે.
શ્રી નેમિનાથ જગત્પ્રભુ ધર્મનો બોધ આપવા માટે દ્વારિકાપુરીમાં પધાર્યા છે ને તેઓ શ્રી કૃષ્ણ વાસુદેવને આત્માવગેરે તત્ત્વના બોધથી પ્રતિબોધિત કરી રહ્યા છે.....
૨૯