________________
अन्तराऽऽत्मगृहस्थानां, कर्मबन्धो न जायते । सम्यग्दष्टितया कर्मनाशो भवति सर्वथा ॥१३॥ કર્મ સત્તા વિષે આમાં કહેવાયું છે.
કર્મનો બંધ કોને થાય છે અને કોને થતું નથી, તે અંગે આમાં વિશ છણાવટ કરવામાં આવી છે.
કર્મ કરો એટલે કર્મ બંધ થાય, કર્મથી બંધાય.
પણ કર્મબંધન થાય તે માટે સમ્યગદ્રષ્ટિપણાની જરૂર છે. જીવનમાં સમ્યગદ્રષ્ટિ અપનાવવાથી કર્મબંધ અંતરાયરૂપ બનતો નથી.
સમ્યફદ્રષ્ટિપણાને કારણે કર્મનો નાશ થાય છે. ગૃહસ્થ હોય એટલે વિવિધ કર્મો કરવાં પડે. તેથી કર્મ બંધ જરૂર થાય. પણ ગૃહસ્થપણામાં પણ રહીને અંતરાત્મામાં સ્થિર રહી શકાય. તેથી માણસમાં સમદ્રષ્ટિ ખીલે છે.
માટે જ કહ્યું છે કે તમે તમારા અંતરમાં ડોકિયું કરો. અંતરાત્માને સાક્ષી બનાવો. એને નિહાળો.
આત્માનો અવાજ પણ જીવનમાં મહત્ત્વનો ભાગ ભજવે છે. અંતરાત્માના અવાજને અનુસરવાનું માણસ નક્કી કરે તો તે કદી પણ અશુભ કર્મ નહિ કરે.
અંતરાત્મા કદી પણ અશુભ કર્મ કરવાની પ્રેરણા આપતો નથી. તે હંમેશાં શુભની જ પ્રેરણા કરે છે. તેથી દ્રષ્ટિ સમ્યક બને છે. શુભ દ્રષ્ટિ ખીલે છે.
સમ્યગુ વિચાર તેના મનમાં જાગે છે. ને વિચાર પ્રમાણે જ કર્મની પ્રેરણા મળે છે.
જેવાં વિચાર કરે છે, તેવાં કર્મ કરે છે.
સમ્યદ્રષ્ટિને કારણે શુભત્વ પ્રગટતાં સર્વથા કર્મનો નાશ થવા પામે છે. અંતરાત્મા જેઓ છે એવા ગૃહસ્થોને આ કારણે જ કર્મબંધ થતો નથી.
૧૪
