________________
તીર્થપ્રશ્નો: પશ્ચાત્, નૈનધર્મપ્રવર્તાઃ । ધર્માચાર્યાં દ્વિધા જ્ઞેયા, ગૃહિત્યાશિવિષેવતઃ ॥ ૨૬૬ ॥ તીર્થંકર પ્રભુઓ જૈનોના આરાધ્ય પ્રભુઓ છે. યુગયુગોથી તીર્થંકર પરમાત્માઓ જૈનધર્મનું જગતમાં પ્રવર્તન કરતા આવ્યા છે.
ધર્મના દીપકોને તેઓ સતેજ કરે છે. જગતની પીડાને હણે છે. અંધકારમાંથી જગતને પ્રકાશ તરફ લઈ જાય છે.
તીર્થંકર પ્રભુઓનું જગતમાં થયેલું અવતરણ હેતુપૂર્વકનું હોય છે. વિશ્વકલ્યાણ તથા ધર્મના પ્રવર્તન માટે તેઓ તપોમય જીવન જીવે છે.
ધર્મઉપદેશના પ્રવચન દ્વારા જગતને સાચો રાહ બતાવે છે. જગતના તમામ જીવોને પુણ્યની ઉત્તમ કેડીઓનાં દર્શન કરાવે છે. તીર્થંકર પ્રભુના આગમને ધરિત્રી ધન્ય બની જાય છે. પૃથ્વીનાં પાપ નષ્ટ થાય છે. તમસ હણાય છે. પ્રકાશ પ્રગટે છે. તીર્થંકર પ્રભુઓ માટે જૈનોના હૃદયમાં ભક્તિભર્યું સ્થાન છે. જૈનધર્મના આ તીર્થંકરો પછી ધર્માચાર્યો જૈનધર્મના પ્રવર્તકો હોય છે. તેઓ ધર્મનું પ્રવર્તન કરે છે.
આવા પ્રવર્તક ધર્માચાર્યોના બે પ્રકાર હોય છે ઃ
ગૃહી અને ત્યાગી.
આવા બંને પ્રકારના પ્રવર્તકો પોત પોતાની રીતે જૈનધર્મનું પ્રવર્તન કરે છે એમ જાણવું. .
जैनधर्मस्य साम्राज्ये, विद्यमाने तु भूतले ।
सत्या विश्वोन्नति भूया, च्छान्तिश्च सर्वभूतले ॥ २६७ ॥ જૈનધર્મ વિશ્વ ધર્મ છે.
જૈનધર્મમાં ઉત્તમ ધર્મના તમામ તત્ત્વો તથા ગુણો રહેલાં છે. વિશ્વની તમામ સમસ્યાઓના ઉકેલની માસ્ટરકી જૈનધર્મમાં પડેલી
છે. આ ઉત્તમ અને પુરાતન ધર્મ યુગોથી સતત વિશ્વ મધ્યે હૃદય પ્રકાશ પાથરી રહેલ છે. આટલી ભવ્યતા, દિવ્યતા અને ઉત્તમતા બીજે ક્યાંય જોવા નહિ મળે કદાચ.
૨૬૩
