________________
एकदा द्वारिकापुर्यां, नेमिनाथो जगत्प्रभुः । વાસુવેવસ્ય વૃાસ્ય, વોધાર્થ સમુપાત : ॥ શ્॥
।।
અનેક સહસ્રાબ્દિઓનાં જળ કાળના કિનારે વહી ગયા છે. બહુ પૌરાણિક છે આ વાત.
પણ એક વાત જરૂર છે, જેમાં ધર્મનો સંસ્પર્શ થયો છે, કદી જૂની થતી નથી.
સમય તો સરિતા જેવો છે.
સતત વહેતો રહે છે. સતત આગળ ધપતો રહે છે.
એ વાત
થંભતો નથી, કદી અટકતો નથી.
સરિતાઓ વહે છે, પ્રમાદ વિના. સમય વહે છે, આરામ વિના. પ્રમાદ તો માનવીએ પેદા કરેલી વિડંબના છે. આરામ તો માણસને પ્રિય છે. પ્રકૃતિને વળી આરામ કેવો ? એ તો માણસને લાગેલી લત છે. માણસને વળગેલી બલા છે. આરામ વગર એને ન ચાલે.
કામ કરતાં કરતાં અટકી જાય.
પૂછો એટલે કહેશે : ‘આરામ કરું છું.’
સરિતા અને સમયને આરામ ગમતો નથી. સૂર્ય અને પવનનેપ્રમાદ પસંદ નથી... પ્રમાદ કેવળ માણસે ઊભી કરેલી કામને પાછું ઠેલવાની વ્યવસ્થા છે.
એ દિવસે સુપ્રસિદ્ધ અને રમણીય નગરી દ્વારિકાપુરી માટે જાણે સોનાનો સૂરજ ઊગ્યો. કહો ને કે, નૂતન ભાગ્યનું નિર્માણ કરનારો શુકનવંતો સૂર્ય ઊગ્યો.
દ્વારિકા નગરી તો અતિસમૃદ્ધ નગરી ગણાતી. એના માર્ગો, એના ઉદ્યાનો, એના ભવ્ય મકાનો અને કોટકાંગરાની વાતો સમસ્ત જગતમાં પ્રસિદ્ધ હતી. અને એટલે જ તો એ ‘સોનાની દ્વારિકા' કહેવાતી.
ત્યાં વસતા હતા ભરતાર્ધ ત્રણખંડ પૃથ્વીના અધિપતિ શ્રી કૃષ્ણ વાસુદેવ. તીર્થંકર પરમાત્મા શ્રી નેમિનાથના વંદનીય પગલાં એ દિવસે દ્વારિકાપુરીમાં પડી ચૂક્યાં હતાં.
૧