________________
વાણીને બેફામપણે વહાવે છે. વાણીનો વિવેક રાખતા નથી. અંતર્મુખીની દોડ મોક્ષ તરફની છે.
બાહ્યમુખીની દોડ સંસાર તરફની છે.
આવા બાહ્યમુખી મનુષ્યોની સંખ્યા વધુ છે. મનુષ્યને જગત ભણી, માયા ભણી, રાગ રંગ ભણી દોડવું વધારે
ગમે છે.
લપસણી છે સંસારની ભોમકા.
જરાક ચૂક્યા તો લપસી પડતા વાર ન લાગે. અને જે લપસે છે, તે રાગાત્મક ખીણમાં ગબડી પડ્યા વગર નથી રહેતો.
ભવની ભવાઈમાં મોહની ભૂંગળો વાગે છે ને માણસ સંસારના ચોકમાં રાગમય નર્તન કરે છે.
બાહ્યમુખોપયોગ રાગદ્વેષના પરિણામરૂપ છે.
શબ્દોનું ઠાલાપણું. શબ્દોનું બોદાપણું. વાણીનો વ્યર્થ વિલાસ. એ છે બાહ્યમુખોપયોગના ચિહ્નો.
અંતર્મુખ ઉપયોગ માણસને સર્વોન્નતિ તરફ લઈ જાય છે. આત્મોન્નતિ તરફ લઈ જાય છે.
તેને મોક્ષની પ્રાપ્તિ કરાવે છે. મુક્તિની મંઝીલે પહોંચાડે છે. સ્વાશ્રયી બનાવે છે. વિવેકગુણથી યુક્ત બનાવે છે. બાહ્યમુખોપયોગ રાગદ્વેષ ઉત્પન્ન કરે છે.
મોહના હાથ લંબાય છે.
માયાની બેડીઓ પહોળી થાય છે. ને એમાં ફસાઈ જાય છે માણસ. રાગનું રમકડું તેને રાખનું રમકડું બનાવીને જ જંપે છે.
રાગદ્વેષના પરિણામરૂપ ભાવકર્મસ્વરૂપી બાહ્યમુખી ઉપયોગને કારણે કર્મલેપ થાય છે.
૧૨૨
