________________
ભાવના જ મુખ્ય છે.
ભાવના પ્રધાન ભાવ છે. ભાવના વગર બધું જ નકામું. જ્યાં ભાવના ના હોય, ત્યાં ક્રિયા મુખ્ય બને છે ને આત્મા તેમાં લેપાઈને કર્મબંધમાં પડે છે.
માત્ર ભાવના જ નહિ જ્ઞાન પણ એટલું જ અનિવાર્ય છે. ને જ્યાં ભાવના અને જ્ઞાનનો યોગ થયો છે, તેવો આત્મા ક્રિયાથી અળગો રહે છે. કર્મથી અળગો રહે છે. પછી એમાં લેપાવાની વાત તો ક્યાં રહી ? જ્ઞાની માટે કર્મબંધ અળગુ છે. ભાવના હોય ત્યાં ક્રિયાથી લેપાવાનું
નથી.
તો પછી કોણ લેપાય છે ? કોણ ક્રિયાથી વીંટળાય છે. ? કોણ કર્મબંધને બંધાય છે ?
જે જીવો ક્રિયાવંત છે તે. જે જીવો આસક્ત છે તે. મોહ એમને બાંધે છે. મોહ એમને આકર્ષે છે.
આ જગત અનેક ચિત્તાકર્ષક, રૂપાળા અને નયનરમ્ય પદાર્થોથી ભરેલું છે. આવા પદાર્થો પર નજર પડતાં જ જીવ ખેંચાણ અનુભવે છે. એક પ્રકારનું આકર્ષણ ઊભું થાય છે. ખેંચાણ ઊભું થાય છે. માયાવી પદાર્થો એને ખેંચે છે.
માણસ એ તરફ લોહચુંબક પ્રતિ લોહકણો ખેંચાય તેમ ખેંચાય છે. એમાં લપેટાઈ જાય છે. એમાં ફસાઈ જાય છે. એમાં તે નાસક્તિભાવ અનુભવે છે.
રાગ તો જીવને ખેંચનારાં દોરડા સમાન છે.
રાગ રોગ છે. રાગ ભોગનું દ્વાર ખોલી આપે છે. જીવ ભોક્તા બને છે. ભોગના ભોરીંગ એને ડસે છે.
જીવ રાગભાવથી ભોગવાળી ક્રિયાઓમાં લેપાઈ જાય છે ને અનેક રાગાત્મક કર્મોના બંધન વડે તે બંધાઈ જાય છે.
કારણ કે રાગી જીવ આસક્ત છે. જ્ઞાન હીણો છે. ભાવના શૂન્ય
છે.
ને જ્યાં જ્ઞાન નથી, ભાવના નથી અને જ્યાં માત્ર આસક્ત ભાવ જ રમી રહ્યો છે, એવો જીવ કર્મ પુદ્ગલોથી લેપાઈ જાય છે. અનેક પ્રકારના કર્મો તેના થકી થાય છે.
તે કર્મની જાળમાં ફસાઈ જાય છે. કરોળિયાના જાળામાં માંખી ફસાઈ જાય તેમ.
માટે શુદ્ધ ભાવનાથી ભરાઈ જાવ. જ્ઞાનયુક્ત બનો. આસક્ત ન બનો. મોહ યુક્ત ન બનો. અને કર્મ પુદ્ગલોથી બચો.
62