________________
૨૪
દ્રવ્ય-ગુણ-પર્યાયના રાસના છૂટા બોલ (૧) સામાન્ય સંગ્રહાયે સ્વીકારેલાનો ભેદક:- જેમ જે સત્ છે, તે જીવઅજીવ સ્વરૂ૫ છે. ત્યાં ઓઘ સંગ્રહનયે જે સતું ભાવે સંગ્રહ કરેલો તેનો પ્રસ્તુત નય ભેદ કરે છે.
(૨) વિશેષ સંગ્રહાયે સ્વીકારેલાનો ભેદક - જેમ વિશેષ સંગ્રહનય જીવરૂપે, બધા જીવોનો સંગ્રહ કરે છે તેને જ વ્યવહારનય “સંસારી અને મુક્ત” ઇત્યાદિ ભેદોથી ભેદ કરે છે. તેથી વિશેષ સંગ્રહનો ભેદક એવો વ્યવહારનયનો બીજો ભેદ છે. મૂળ બોલ :
(f) ઋજુસૂત્ર : ૨
૧. સ્થૂલ ઋજુસૂલ, ૨. સૂક્ષ્મ ઋજુસૂત્ર. ભાવાર્થ :
(f) જુસૂત્રનય - ઋજુસૂત્રનયના બે ભેદ છે.
(૧) સ્થૂલ ઋજુસૂત્રનય :- સ્થૂલ ઋજુસૂત્રનય મનુષ્યભવના આખા જીવનને ક્ષણરૂપે સ્વીકારીને મનુષ્યક્ષણરૂપે કહે છે.
(૨) સૂક્ષ્મ ઋજુસૂત્રનય :- સૂક્ષ્મ ઋજુસૂત્રનય મનુષ્યભવની પ્રત્યેક ક્ષણને ભિન્ન કરીને માત્ર વર્તમાનની ક્ષણને જ સ્વીકારે છે. મૂળ બોલ :
(g) શબ્દ : ૧ ભાવાર્થ -
(g) શબ્દનય - શબ્દનયના અવાંતર ભેદો નથી. તેથી તેનો એક ભેદ જ છે. શબ્દનય લિંગના ભેદથી કે વચનના ભેદથી અર્થનો ભેદ કરે છે. તેથી એક જ નદીના તટને તર:, તટસ્ અને તટી કહીને લિંગના ભેદથી નદીના તટનો ભેદ કરે છે. વળી, એક જ પાણીને માપ: કહેવામાં આવે તે બહુવચનનો પ્રયોગ છે અને નન્ન કહેવામાં આવે તે એકવચનનો પ્રયોગ છે. તેથી તે પાણીને ભિન્ન સ્વીકારે છે.
