________________
नवतत्त्वसंग्रहः अंतर जघन्य
अंतर उत्कृष्ट केवलज्ञानी अज्ञानी अंतर्मुहूर्त
६६ सागर झाझेरा मति श्रुतः अज्ञानी अंतर्मुहूर्त
६६ सागर झाझेरा विभंगज्ञानी अंतर्मुहूर्त
वनस्पति काळ-अनंता (३५) (अल्पबहुत्वद्वार प्रज्ञापना प० ३, सू०६८) ज्ञान अज्ञान | अल्प० । ८ की अल्प० | २ पर्यव अल्प० ८ का पर्यव अल्प० मति ज्ञान ३ वि०
३ वि० ४ वि०
७वि० श्रुत ज्ञान | ४ वि० तुल्य ३ वि० तुल्य ३ वि०
५ वि० अवधि - २ असं० २ असं०
२ अनंत ३ अनंत गुण मनःपर्यव १ स्तोक १ स्तोक १ स्तोक
१ स्तोक केवल । ५ अनंत ५ अनंत
५ अनंत गुण
८ अनंत मति अज्ञान | २ अनंत ६ अनंत | ३ अनंत गुण ६ अनंत श्रुत अज्ञान | तुल्य २ अनंत | ६ तुल्य अनंत | २ अनंत
४ अनंत विभंग ज्ञान | १ स्तोक ४ असं १ स्तोक
२ अनंत द्वार गाथा-"जीव १ गति ५ इंदी ७ काय ८ सुहम्म ३ पज्जत्त ३ भवत्थ ५ भवसिद्धिय ३ सन्ना ३ लद्धी ७ उवओग १२ जोगिय ५।१। लेसा ८ कसाय ६ वेदे ५ य आहारे २ नाण गोयरे १७ काले १ अंतर १० अप्पाबहुयं ८ पज्जवा ८ चेव दाराई ॥२२॥"
ज्ञानस्वरूपं नन्दी प्रज्ञापना आवश्यकनियुक्ति भगवती नन्दीवृत्ति से लिख्यतेमतिज्ञानके मुख्य भेद-१ अवग्रह, २ ईहा, ३ अवाय, ४ धारणा.
अर्थ अवग्रह आदि चारांका-सामान्यपणे अर्थने आहे ते अवग्रह. यथा कोइ मार्गमें जातां दूरसे कोइ ऊंचीसी वस्तु देखी इम जाणे इह कुछ तो है ते 'अवग्रह' ज्ञेयं । अवग्रहमें जे पदार्थ ग्रह्या है तिसका सद्भूत अर्थ विचारे जो इह क्या वस्तु है स्थाणु-टुंठ है अथवा पुरुष है ऐसी विचारणा करे सो 'ईहा' जाननी. ईहा अनंतर काल पदार्थनो निश्चय करे जो इह तो हाले चाले इस वास्ते पुरुष है, पिण स्थाणु नही ते 'अवाय.' धारणा ते अवाय अनंतर कालें निर्णीत जे अर्थ तेह धरी राखे ते. यथा ओही पुरुष है जो मैं देखा था ते 'धारणा.' धारणा के भेद-१ अविच्युतिधारणा, २ वासनाधारणा, ३ स्मृतिधारणा. अर्थ तीनों का-जो अर्थ धार्या है सो
१-२. ज्ञान अने अज्ञान- जुदुं जुएं । ३. जुओ जीवाभिगम सू० २६७ ।