________________
શ્રી દેવભક્તિમાળા પ્રકરણ.
चित्तस्स पुनिमाए समणाणं पंच कोडि परिवरिओ ।। निम्मल जस पुंडरियं जयउ तयं पुंडरिय तित्थम् ॥२॥
અર્થ –આ ચાલતી અવસર્પિણી કાળમાં પ્રથમ ચક્રવતિ ભરત રાજાના પુત્ર ઋષભસેન અને કે જે પ્રથમ તીર્થકર ઋષભદેવ પ્રભુના પ્રથમ ગણધર પુંડરિક નામના શત્રુજ્ય નામના તીર્થ ઉપર ચિત્ર સુદ પુનમના દિવસે પાંચ કોડ મુનિની સાથે અણસણ કરી પર મપદને પ્રથમ પ્રાપ્ત થયા, તે પુંડરિક ગણધર મહારાજના નામથી પ્રગટ થયેલ અને ઉત્તલ પુંડરિક કમલના જે જશ છે જેને એવું પુંડરિક નામાતીર્થ જયવંતુ વરતે.
| વિવેચન–આ ચાલતી અવસર્પિણી કાળના ત્રીજા આરામાં શ્રીમાન ત્રિષભદેવ પ્રભુ યુગલિક ધર્મ નિવારણ કરીને પ્રથમ ધર્મ પ્રવર્તક થયા; તેમજ આ સંસારની તમામ વ્યવસ્થા તેમજ શીલ્પ કળા વિગેરે લોકોના હિતની ખાતર તેઓશ્રીએજ ગ્રહસ્થપણામાં બતાવી છે. વ્યાશી લાખ પૂર્વ સંસારપણામાં રહીને પછી તેઓશ્રીએ દિક્ષા સ્વીકાર કરી એક હજાર વર્ષ છમસ્થ અવસ્થામાં વિચારી ફાગણ વદી એકાદશીના દિવસે કેવલ જ્ઞાન પ્રગટ કરી, ચતુર્વિધ સંઘની સ્થાપના કરી. તે વખતે ભરત ચક્રવતિના પાંચ પુત્ર અને સાતસે પિત્રાએ દિક્ષા લીધી, તેમાં મુખ્ય કાષભસેન પ્રમુખ ચોરાશીને ગણધર પદ્ધી આપી. ઝાષભસેન ગણધરનું બીજું નામ પુંડરિક ગણધર પણ છે. આ પુંડરિક ગણધર મહારાજે ભવના પ્રાંત સમયે ઋષભદેવ પ્રભુને પુછયું કે, મારૂં નિર્વાણ (મેક્ષ) કઈ જગ્યાએ થશે ? જેના ઉત્તરમાં પ્રભુજીએ જણાવ્યું કે તમારૂં નિર્વાણ શત્રુંજય તીર્થ ઉપર થશે અને તમારા નામથી આ તીર્થ પ્રગટ થશે અને જગતમાં આ તીર્થનો મહિમા ઘણે ફેલાશે. આ તીર્થ ઉપર પૂર્વ નવાણુંવાર હું ગયેલ છું. આ અવસર્પિણમાં આ તીર્થને પ્રાદુર્ભાવ મારાથીજ છે, વળી આ તીર્થ પ્રાયે શાશ્વતું છે. ગઈ ચોવીશીના બીજા નિર્વાણું પ્રભુના શિષ્ય કદંબનામા ગણધર એક ક્રોડ મુનિ સાથે મોક્ષે ગયા છે. વળી ભાવિકાળમાં નેમનાથ જીન વિના બીજા બાવીશ તીર્થકર આ
