________________
T
-
-
આ રીતના ઉત્તરે આપી આપણે આપણે બચાવ કરી આમતેષ માની લેતા હોઈએ છીએ. - ઘડીભર માની લઇએ કે આપણું સગો એ જ રીતના છે. તે પછી આત્મસ તેષ માની લેવામાં કોઈ વાંધો નહિ કે ના આ લૂલો (અપંગ બચાવ ન ચાલે, આપણે તે આ હેવાથી ભવ ભવાન્તરમાં પૂર્ણ શ્રદ્ધા કરનારા, પ્રતિકૂળ સામાં કમ તે નિમિત્ત કારણ હોવાથી ગૌણ કારણ છે. સુખ એટલે મૂળભૂત કારણ તે આત્મા છે. પૂર્વ (ગત) ભમાં આત્મા આડોઅવળો વર્તી પાપ સંચિત ન કર્યું હેત ? તે આ ભવમાં પ્રતિકૂળતા કયાંથી આવત? આજની પ્રતિકૂળતા અન્ય કોઈ ઉભી કરેલી નથી. આપણા આત્માએ. જ ઉભી કરેલી છે.
આડા અવળા વતનમાંથી આત્મા સહેજ વિરમીને આત્મશ્રેયના અધ્યયોગ (ભાગ) પ્રત્યે અત્યપશે પણ આરાધભાવ કેળવીને આત્માને સંસ્કારિત કર્યો હતત. આજે ધમરાનનો પ્રસંગે ઉપસ્થિત થતાં. આત્મા પરમ ઉત્સાહી બની શક્ય તેટલી પણ ધર્મારાધનમાં પરમ ઉદ્યમશીલ બનત? આ બધું જોતાં પ્રતિકૂળ સંયોગોના નિમિત્તનું શોટું કરી ભૂલે બચાવ કરવો તે સર્વથા અસ્થાને અને આત્માને છેતરવા જેવો ગણાય. એ ઉપરથી નિષ્કર્ષ છે નીકળેલ કે વિરપકભાવપેત આત્મા જ આત્માને કટ્ટર મહાશિપુ (મહાશત્રુ) છે.