________________
(૨૨)
ધર્મરત્વ પ્રકરણ
ધર્મને વિચાર તજીને તું અાગ્ય આચરણમાં તત્પર થયે છે? પુરૂષ જે સ્વર્ગે જતા નથી અને નરકાદિકમાં જાય છે, તેનું કારણ અનાર્ય દુષ્ટ એ પ્રમાદ જ કારણભૂત છે, એમ મેં નિશ્ચય કર્યો છે. શાશ્વત મોક્ષસ્થાન છે, અને તેને ઉપાય પણ જિનેશ્વરે કહ્યો છે, તેથી સત્પરૂએ તે મેળવવા માટે તેમાં જ ઉદ્યમ કરવા યોગ્ય છે. ” ઈત્યાદિક વિવિધ વાણીની યુતિવડે તેને સંવેગ ઉત્પન્ન કરી શુદ્ધ ધર્મમાં પ્રવર્તાવે છે. પરંતુ જે તે પ્રજ્ઞાપનીય એટલે ઉપદેશને લાયક હોય તો જ, પણ જે તે અત્યંત અગ્ય એટલે અપ્રજ્ઞાપનીય હોય તે રાગદ્વેષ રહિત થઈ તેની ઉપેક્ષા કરે. કેમકે “નિર્ગુણને વિષે ઉપેક્ષા કરવી.” એવું શાસ્ત્રનું વચન છે. ૧૨૪.
હવે ગુણાનુરાગનું જ ફળ કહે છે – उत्तमगुणाणुराया, कालाइदोसनो अपत्ताऽवि । गुणसंपया परत्थऽवि, न दुलहा होइ भन्वाणं ॥१२॥
મૂલાઈ-કાલાદિકના દષથી જે કદાચ (આભવમાં) ગુણસંપત્તિ પ્રાપ્ત ન થઈ તે પણ જે ઉત્તમ ગુણાનુરાગ હશે તો પરભવમાં પણ તે ભવ્ય જીવોને દુર્લભ નહીં થાય.
ટીકાઈ–ઉત્તમ એટલે ઉત્કૃષ્ટ જ્ઞાનાદિક ગુણેને વિષે અનુરાગ એટલે અત્યંત પ્રીતિ હોવાથી કાળ એટલે દુષમાદિક અને આદિશબ્દથી સંઘયણ અને સહાય વિગેરે રૂપી દોષને લીધે એટલે વિન્ન કરનારા હોવાથી દૂષને લીધે, પ્રાપ્ત થયેલી દૂર રહે પણ નહિ પ્રાપ્ત થયેલી એવી પણ ગુણસંપતિ એટલે પરિપૂર્ણ ધર્મસાધનની સામગ્રી, કયાં? આ ભવને વિષે એટલું અધ્યાહારથી જાણવું. પરભવને વિષે પણ ભવ્યને એટલે મુકિત ગમનને વેગ્ય એવા પ્રાણુઓને દુર્લભ નહીં થાય ૧૨૫.
