________________
ઋજુ વ્યવહારી ઉપર ધર્મનંદની કથા. (૧૧૩) અત્યંત બાંધે છે (તેવું કર્મ બાંધે છે.)” તે કારણથી ભાવ શ્રાવકે જુવ્યવહારી થવું. ૪૮.
– – અહીં ધર્મનંદનું દષ્ટાંત છે. તેને સંપ્રદાય આ પ્રમાણે છે
નાસિકનામના નગરમાંનંદ નામના બે વણિક રહેતા હતા. તેમાં એક શ્રાવક હતું, તે શુદ્ધ-ન્યાયયુકત વેપાર કરતો હતો. તેથી લેકમાં તેનું ધર્મનંદ એવું નામ પ્રસિદ્ધ થયું અને બીજે લેભના દેષને લીધે ખોટા તોલા માપ વિગેરે વડે વેપાર કરતા હતા તેથી તે લાભનંદ નામે પ્રસિદ્ધ થયે હતો. અન્યદા તે ગામની બહાર રાજાએ તળાવ ખોદાવા માંડયું. તેમાં એકદા ખોદતાં ખોદતાં મજુર લેકેને એક નિધાન પ્રાપ્ત થયું. તે નિધાનમાં કેવળ સોનાની કેશ (મોટા ખીલા) જ હતી. તે ચોતરફથી કાદવવડે લીંપાયેલી હોવાથી તે મજુરોએ તેને લેઢાની કેશો જાણું. પછી તેમાંથી બે કેશો લઈને તેઓ ધર્મનંદની દુકાને ગયા, અને કહ્યું કે–“હે શેઠ! આ લેઢાની કેશો લઈને અમને તેલ વિગેરે વસ્તુ આપ.” શેઠે તે કેશે હાથમાં લીધી તે અતિ ભારવાળી જેઈને તેણે “આ તે સુવર્ણ છે એમ જાણ્યું. પણ અધિકરણના ભયને લીધે તેણે તે મજુરોને તે સત્ય વાત કહી નહીં. અને તેઓને કહ્યું કે –“આ કેશનું મારે કાંઈ કામ નથી.' ત્યારે તેઓ લેભનંદની દુકાને ગયા. તેને પણ તેજ પ્રમાણે કહીને તેઓએ તેના હાથમાં કેશ આપી. તેણે પણ સુવર્ણની કેશે છે એમ જાણ્યું અને વિચાર્યું કે-“લેઢાના મૂલ્યથી સોનું આવે છે તે તો સારું થયું. તેથી આલેકેને જે બમણું મૂલ્ય આપું તો તેઓ બીજી કેશ પણ લાવે.” એમ વિચારીને તેણે તેમને કહ્યું કે–“મારે આ લેઢાની કેશની જરૂરીયાત છે, તેથી જે તમારી પાસે બીજી કેશે હેય તે
