________________
ને ઉત્ક્રમથી મરણવડે સ્પર્શે ત્યારે સ્થલ ક્ષેત્ર પુદ્દગલપરાવર્ત થાય, અને તે સર્વ પ્રદેશને કમથી મરણવડે પશે ત્યારે સૂક્ષ્મ ક્ષેત્ર પુગલપરાવર્ત થાય. ૫-૬.
એક કાળચક્રના એટલે એક અવસર્પિણી ને ઉત્સર્પિણીનાવિશ કડાકોડ સાગરોપમના સમયને કમઉદ્ધમવડે મરણે કરીને સ્પર્શે ત્યારે સ્થૂલ કાળ પુદગલપરાવર્ત થાય અને તે અરિહંત! તે સઘળા સમયને ઘણા કાળે ક્રમથી મરણવડે સ્પશે ત્યારે સૂક્ષ્મ કાળ પગલપરાવર્ત થાય. ૭-૮.
સમસ્ત કાકાશના પ્રદેશપ્રમાણ અનુભાગબંધનાં સ્થાનેનેહેતુઓને કમઉ&મવડે મરણ પામતે સ્પશે ત્યારે સ્થળ ભાવ પુદ્ગલપરાવર્ત થાય અને તે જિનેશ ! હે વિશ્વવયાધીશ ! તે સર્વ અનુભાગબંધસ્થાનેને ક્રમથી મરણવડે સ્પશે ત્યારે સૂક્ષ્મ ભાવ પુદગલપરાવર્ત થાય. ૯-૧૦. અહીં અનુભાગબંધસ્થાન સંબંધી ટીકામાં ઘણું વ્યાખ્યા છે તે સમજવા ગ્ય છે.
અનેક પુગલ નામના કાળવડે પરમાણુઓની શ્રેણીવાળા અનંત પરાવર્તાને પૂરીપૂરીને (પરાવર્તી સુધી ભમી ભમીને ) કેટલું અત્યંત દુખ હું ન પામ્યો? (ઘણું દુઃખ પામ્યો). હમણું આપને દષ્ટિવડે જેવાથી હું કાંઈક ભક્તિથી પ્રાર્થના કરું છું કે–તે દુઃખથી મને મુકાવે, આપનું ચારિત્ર મને રુચા અને કલ્યાણલક્ષ્મી(મોક્ષ)ને પમાડે.
આ આઠ પ્રકારના પગલપરાવર્તેમાંથી ચાર બાદ તે સૂક્ષ્મ સમજવા માટે જ છે અને સૂક્ષ્મમાં પણ અનંત પુદગલપરાવર્ત કર્યો કહેવાય છે, તે ક્ષેત્રથી સૂક્ષ્મ પુદ્ગલપરાવર્ત સમજવા.