Page Text
________________
પંચવતુ એકજ સમયે એકસો આઠ ઉત્કૃષ્ટ અવગાહનામાં મોક્ષે ગયા, અસંયત અવિરતની પૂલ, એ દશે આશ્ચર્યો અનંતકાળે થાય છે. શંકા કરે છે કે આ દશ આશ્ચર્યોમાં મરુદેવાની મુક્તિને તે આશ્ચર્ય તરીકે જણાવેલી નથી. ઉત્તરમાં જણાવે છે કે એ વાત સાચી છે, પણ જે દશ આશ્ચર્યો કહ્યાં છે તે ઉપલક્ષણ તરીકે સમજવાં, અને તેથી આખો ભવચક વનસ્પતિમાં રહીને તરત મનુષ્યમાં આવેલે મોક્ષે જાય એ પણ અનંત કાળે બને તેવું છે, માટે આશ્ચર્ય તરીકે કહ્યું છે. બીજાઓને પહેલાજ ભવમાં સમ્યકત્વથી મોક્ષ સુધીની પ્રાપ્તિ થવાની યેગ્યતારૂપ તથાભવ્યત્વ ન હોવાથી, તેમ અનાદિવનસ્પતિપણું ન હોવાથી કબચારિત્ર વિના મોક્ષ નથી. એ ઉપરથી મોક્ષનું પરમ સાધન દ્રવ્યચારિત્રજ છે, અને તે દ્રવ્યચારિત્ર હોય તે ગુરૂગચ્છવાસ આદિ બીજું બધું હોય છેજ, ચર્ચાને
કાવી ત્રીજું દ્વાર સમાપ્ત કરી ચેથા દ્વારની પ્રસ્તાવના કરે છે કે એવી રીતે સક્ષેપે સાધુઓને વ્રતમાં સ્થાપન કરવાની એટલે વડી દીક્ષાની વિધિ જણાવી. હવે અનુયાગ અને ગચ્છની અનુજ્ઞા અધિકાર ચેથા દ્વારમાં કહું છું
जम्हा ९३२, इहरा, ९३३, अणु ९३४, कालो ९३५, किंपि ९३६, अणु ९३७, सो ९३८, जं किंचि ९३९,
જે માટે જેઓ વ્રતવાલા હેય અને અનુક્રમે તે કાલને ઉચિત એવા સકલસવાર્થને ગ્રહણ કરનારા હોય તેવા સાધુનેજ તીર્થકરાએ અનુયાગની અનુજ્ઞાને ઉચિત માનેલા છે. એ સિવાયના સાધુઓને અનુજ્ઞા કરવામાં આવે તે ગુરૂને મૃષાવાદ લાગે, લેકમાં શાસનની હલના થાય, ગ૭ના સાધુઓના ગુણોને નાશ થાય, અને સમસ્યજ્ઞાનાદિની પ્રવૃતિ નહિં થવાથી તત્વથી તીથને પણ નાશ થાય. અનુગની અનુજ્ઞા એટલે શું? તે સમજાવે છે. અનુયોગ એટલે હંમેશાં અપ્રમતપણે વિધિથી તમારે વ્યાખ્યાન કરવું, આ અનુગઅનુજ્ઞાશબ્દને અર્થ હેવાથી જે કાલચિત એવા સવાર્થને ધારણ કરનાર તે ન હોય તે એ વ્યાખ્યા કરવાની આજ્ઞાને આપનારૂં વચન દરિદ્રને આ રત્ન તું અમુકને આપજે એમ કહેવાની માફક નકામું ગણાય. જેમ દરિદ્રની પાસે રત્ન હાજ નહિ; તે પછી તે બીજાને આપે શું? એવી રીતે જે કાલચિતસત્રાર્થને પિતે ધારણ કરતા નથી તે બીજાને શું આપે? કંઇક ભો છે, એવું જે કથન તે ગુણથી મહંતેને ખાડાઆદિમાં પડતા મનુષ્યને કાદિની માફક આલંબનરૂપ નથી, અને એવા અતિપ્રસંગથી મૃષાવાદ પણ લાગે. અનુગ દેવાવાળ એટલે શ્રાજિનેશ્વરભગવાનના સત્રોની વ્યાખ્યા કરનાર તે કોના સંશને બરાબર નાશ કરનારા જ હોય અને લકે પણ નિપુણજ્ઞાનને માટે જ તેની પાસે આવે છે. તે કોને તે અનાગ દેનાર અલ્પકૃતવાળે હેવાથી શંકડો ગંભીર એવા શાસનના પદાર્થોના સ્વરૂપમાં એકાંતે અનભિજ્ઞ હેવાથી બંધાદિક સમપદાર્થોને કેવી રીતે સમજાવશે? એને યોદ્ધા તા બોલવાવાળે દેખીને અહે આ પ્રવચનધાર છે? એવી લોકોમાં તેની અને પ્રવચનની અવજ્ઞા થશે, અને તે બંધાદિથી મોક્ષ સુધીના જે નિરૂપણીય પદાર્થો છે તે પદાર્થોના સ્વરૂપની પણ અસતા જણાશે. વળી ગુણહાનિ અને તીર્થઉછેર માટે કહે છે
सीसाण ९४०, अप्प ९४१, तो ९४२, नाणा ९४३, णय ९४४, इय ९४५,
| SR No. | 022091 |
| Book Title | Panchvastu |
| Original Sutra Author | Haribhadrasuri |
| Author | |
| Publisher | Rushabhdevji Keshrimalji Shwetambar Samstha |
| Publication Year | 1937 |
| Total Pages | 124 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 17 MB |